Tập 41.

Nguyễn Thế Lân nói:

- Xin tướng quân quyết nhanh, có cứu hay là bỏ, quân Nguyên tới sát rồi.

Văn Vinh vẫn cứ can:

- Xin chớ mở, giờ nếu lỡ như đó là quân Nguyên giả trang thì thành này mất ngay, nếu chúng vào được thành thì không có cách gì mà đỡ được.

Trần Sâm suy nghĩ mông lung lắm, đoạn nói:

- Ông lần nào cũng can thủ cho chặt, làm cho ải Khả Ly bị mất rồi, nay phải xuống mà cứu bọn Vĩ, Hựu chứ sao để cho chết được?

Đoạn truyền Thế Lân ra mở cổng thành.

Nguyễn Văn Vinh thét lên tức tối:

- Cái thằng trẻ con làm hỏng đại sự rồi!

Trần Sâm nổi giận đùng đùng quát:

- Im ngay miệng kẻo ta trị tội vô lễ!

Nói rồi mặc kệ Văn Vinh đứng đó bất lực, Trần Sâm xách đại đao, triệu tập các tướng cùng xuống dưới mặt thành ứng cứu.

…

Nguyễn Thế Lân ra mở cồng thành, lập tức quân sĩ bên ngoài thành ùa vào, Thế Lân đi ra, thấy ngay tướng đi đầu là Tôn Hựu, nhưng không biết mặt, hỏi ngay:

- Đỗ Vĩ tướng quân đâu rồi?

Tôn Hựu nói:

- Tao giết nó rồi!

Bấy giờ Thế Lân mới biết bị lừa, kinh hãi thất sắc, vội hét lớn lên:

- Đóng ngay cổng thành lại!

Nhưng quân Nguyên đã tràn cả vào, đoạn vứt hết cờ nước Việt xuống, mỗi binh sĩ của Tôn Hựu đều buộc ở cổ tay dải lụa đỏ để phân biệt với quân Trần, cùng lao ùa vào, rút dao ngắn ra, chém giết quân thủ thành.

Tôn Hựu cầm kích dài, lao đến đánh Thế Lân, đánh được năm hiệp, Thế Lân cự không lại, quay đầu bỏ chạy, bị Tôn Hựu đâm với theo một kích xuyên thủng cả vai, bấy giờ có tiếng người hét vang lên như sấm:

- Thằng giặc kia có giỏi thì đánh với tao!

Thế Lân chạy ngay về sau người ấy, Tôn Hựu nhìn lại thì thấy một tướng trông như hùm cọp, mặt đen như than, tay cầm đại đao, chính là Trần Sâm.

Hựu nói:

- Mày chắc là tướng thủ thành, vậy dâng cái đầu mày ra đây, chúng tao chỉ lấy thành, không thèm giết mày!

Bấy giờ quân của Tôn Hựu vào thành phóng hỏa khắp nơi, phá hủy cửa thành, bắn pháo làm hiệu cho đạo quân từ xa tới của Đáp Nhĩ đã tới rất gần.

Tôn Hựu và Trần Sâm lao lên đánh với nhau hơn mười hiệp, Thế Lân nghiến răng cắn vào môi cho bật máu để át đi vết đau trên vai bị đâm, tay còn lại cũng cầm trường kiếm lao lên đánh cùng với Trần Sâm, Tôn Hựu quần cả hai tướng thêm hơn mười hiệp, chợt nhiên phía sau có tiếng binh sĩ hò reo vang trời, thì ra là quân của Đáp Nhĩ và Mãng Cổ Đái đã ập tới chân thành, đang tràn vào trong, có tiếng người phía sau vọng lên rất to:

- Trần tướng quân, mau rút về đây.

Thì ra là Nguyễn Văn Vinh đang đứng đằng sau mà gọi, Thế Lân nói:

- Rút thôi, viện binh địch tới rồi!

Trần Sâm nghiến răng hét lớn:

- Thu quân!

Đoạn quay đầu chạy về cửa nam của thành, bị sĩ cũng rút theo, quân Nguyên thừa thắng đánh lên rất gấp, Thế Lân chỉ đạo quân sĩ đứng lại đánh chặn cho Trần Sâm tháo đi, Sâm vừa đi khuất, Thế Lân liền bị Tôn Hựu đâm chết ngay.

Bấy giờ Trần Sâm và Nguyễn Văn Vinh cùng hơn chục quân sĩ chạy thục mạng về cổng nam, phía sau, quân Trần vẫn chống trả yếu ớt bảo vệ cho chủ.

Trần Sâm chảy nước mắt nói:

- Lỗi của tôi chẳng nghe lời ông.

Văn Vinh nói:

- Tướng quân đừng nói nữa, hãy giữ lấy mạng mà về đại bản doanh.

Đoạn nắm tay Trần Sâm mà chạy cho nhanh, chạy ra tới cổng thành, đột nhiên Trần Sâm xô mạnh Văn Vinh ra ngoài rồi lệnh quân sĩ đóng cổng lại, có hai người lính giữ chặt lấy Văn Vinh, Văn Vinh gào lên nói:

- Tướng quân làm gì thế?

Trần Sâm nói:

- Nếu cứ thế mà chạy thì cùng chết cả, ông đi đi, tôi ở lại cầm chân bọn chúng, ông về mau báo tin cho Hưng Đạo Vương rằng Trần Sâm ngàn lần dập đầu tạ tội, đã để mất thành, phụ sự ủy thác của đại vương.

Văn Vinh khóc lớn nói vọng vào:

- Xin tướng quân mở cổng thành cho Vinh này cùng vào, nếu chết thì cùng chết.

Trần Sâm cười nhạt trả lời:

- Ta được giao trọng trách đánh trận này, đã nhận được mật dụ dù có chết cũng không được bỏ thành, nay thành đã mất, kẻ làm tướng phải cùng chết với thành, nếu ta tháo chạy, sau này đại quân ta còn ai một lòng mà gìn giữ thành trì nữa? Ông đi mau đi!

Thế rồi chợt Trần Sâm bật khóc, nói lớn:

- Quân sư đi ngay đi đừng chần chừ nữa, về gặp Bình Trọng, nói hắn đừng quên ta nhé!

Thế là hai thủ hạ lôi Văn Vinh đi xềnh xệch, Vinh nghiến răng thét lên lần cuối:

- Tôi đi đây!

Đoạn gạt nước mắt, cắm đầu chạy về phía nam.

Văn Vinh vừa đi khỏi thì có tiếng la hét ầm trời, cùng nhìn lại thì quân Nguyên đã áp sát tới, Tôn Hựu và Mãng Cổ Đái cùng đang dẫn đầu lao xăm xăm tới chỗ Trần Sâm và ít tàn quân bên cạnh, Sâm nói với chúng:

- Có muốn chết cùng ta không?

Quân sĩ hơn chục người cùng trả lời:

- Cùng xin làm tôi của Hạng Vương*!

(*Hạng Vương: Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ, bị quân hán truy kích tới sát bờ sông, thủ hạ còn hơn chục người, Hạng Vũ nói quân sĩ cứ cắt lấy đầu mình mà đem nộp nhưng quân sĩ không chịu, về sau đều chết cả tới người cuối cùng.)

Thế là Trần Sâm châm lửa, ném về phía cổng nam thành, cổng thành bốc cháy rừng rực, nhằm ngăn cho quân Nguyên truy kích Nguyễn Văn Vinh.

Bấy giờ Tôn Hựu ghìm cương đứng trước Trần Sâm, đoạn nhìn cổng thành bốc cháy, nói:

- Thành đã mất rồi, ngươi có hàng thì ta sẽ tha cho mạng, nếu dẫn đại quân ta tới đại bản doanh quân Việt, ngươi sẽ được phong hầu nhà Nguyên.

Trần Sâm cười nhạt nói:

- Nói làm gì nhiều lời thế.

Đoạn cầm đại đao, xông vào thẳng Tôn Hựu, Tôn Hựu cũng nhảy xuống ngựa, múa kích lao lên đánh, quân sĩ hai bên cùng xáp vào nhau mà đánh, chục người lính cuối cùng đều lần lượt bị giết hại.

Bấy giờ Trần Sâm chỉ còn một mình, vẫn đánh với Tôn Hựu tới hơn hai mươi hiệp, Mãng Cổ Đái đứng bên ngoài quan sát, thấy Trần Sâm tả xung hữu đột, sức khỏe thật phi thường, lại giỏi về võ nghệ, quân sĩ định lên cùng đánh nhưng Cổ Đái ngăn lại nói:

- Cứ để hắn đọ sức với tôn tướng quân xem sao.

Đánh được thêm chừng mười hiệp nữa, Tôn Hựu dần thấy đánh chậm đi, nhưng Trần Sâm vẫn còn đương khỏe lắm, Cổ Đái mới nói:

- Hắn dai sức thật.

Đoạn xách trường đao cùng lên đánh, hai tướng đánh sấn lại, thêm được chục hồi thì Trần Sâm đương không lại được với hai đại tướng hàng đầu của quân Nguyên, tay chân đều bị thương, quân Nguyên vây tứ bề, mình Sâm đơn thương độc mã, cuối cùng đành buông xuôi.

Bấy giờ Trần Sâm quỳ gục xuống, ngửa mặt lên trời mà than khóc, quân sĩ sáp tới trói nghiến Sâm lại, Mãng Cổ Đái đứng trước mặt Sâm, nói:

- Ngươi thật anh dũng, giết hại ngươi bổn tướng chẳng đành, trấn nam vương có lệnh đánh vào nước Việt thì nếu các tướng Việt có ý quy hàng sẽ được tha chết, sau này bình định xong nước Việt đại quân cũng sẽ rút về, bấy giờ người Việt ở lại cai trị, nếu ngươi hàng thì lúc ấy vinh hoa không thiếu, ngươi có muốn nghĩ lại không?

Trần Sâm thở hắt ra nói:

- Ta nhận bổng lộc của triều đình, nhận ân của Thánh Thượng, thì phải ra sức vì nước mà chết, há ta có mặt nào mà hàng? Nay người Nguyên bắt được thì ta chỉ có con đường chết thôi chứ chẳng làm tù binh đâu, nếu thực có lòng mến thương, vậy hãy ban cho ta được chết.

Mãng Cổ Đái biết chẳng quy hàng được Trần Sâm, liền gật đầu ưng thuận, quân sĩ mang tới thanh kiếm ngắn trao cho Sâm, Sâm cầm lấy kiếm, quay mặt về phương nam lạy ba lạy, nói:

- Thánh Thượng vạn tuế.

Đoạn dùng kiếm đâm cổ mà chết.

Mãng Cổ Đái cho người mai táng cho Sâm cẩn thận, trên bia ghi: “Tướng thủ thành bản động: Trần Sâm.’.

Đoạn cho mở tiệc khao quân đúng như hẹn ước, lại cho người báo tin về cho Thoát Hoan và A Lý Hải Nha, chấn chỉnh binh mã, húy lạo dân chúng hai thành, Bột Lô Hợp Đáp Nhĩ giữ ở thành Khả Ly, Mãng Cổ Đái và Tôn Hựu giữ thành Bản Động, lập quân doanh ổn định đội ngũ.

Vậy là trận Sơn Động, quân Nguyên đại phá hai thành trì, tướng Nguyên là Tôn Hựu chém chết ba tướng, phá tan tám ngàn quân, được phong hàng hầu.

Đại tướng ngũ hổ thượng vị hầu Trần Sâm tử trận, thọ hai mươi bảy tuổi.

Hai tướng Đỗ Vĩ, Đỗ Hựu tử trận, thọ cùng ba mươi tư tuổi.

Thật là,

Trời nam một bóng anh hùng

Gặp khi nạn nước trùng trùng hiểm nguy

Thân trai nào có tiếc gì

Vì dân mà chết danh ghi đời đời.

Thật là,

Chống cường địch, Trần Sâm ra giữ ải

Chém ba tướng, Tôn Hựu chiếm hai thành.