Không có khả năng Lý Uyên lập tức đáp ứng sứ giả Đột Quyết nên sứ giả tạm thời lui ra. Trong điện chỉ còn lại Thái tử Lý Kiến Thành và năm Tướng quốc, bọn họ cần phải thảo luận vấn đề điều kiện mậu dịch với Đột Quyết.
Lý Uyên cũng biết điều kiện của Đột Quyết rất hà khắc. Thứ bọn họ muốn là sắt thô, lương thực và vật tư chiến lược, một khi những thứ này được chuyển đến Đột Quyết, tất nhiên sẽ làm cho thực lực Đột Quyết nhanh chóng trở nên hùng mạnh.
- Trẫm cần phải nói trước một câu, kết minh với Đột Quyết là việc hết sức quan trọng đối với trẫm. Điều này sẽ làm xoay chuyển cục diện bất lợi của Đại Đường với Đột Quyết. Quan trọng hơn là Đột Quyết có thể phối hợp với Đại Đường cùng đối phó với triều Tùy. Cho nên trẫm cần các khanh thảo luận vấn đề mậu dịch, làm thế nào để có được lợi ích lớn nhất mà khiếm khuyết nhỏ nhất.
- Phụ hoàng, xin cho nhi thần được nói trước.
Lý Kiến Thành đứng ra, khom người thi lễ:
- Phụ hoàng, Đột Quyết là loài lang sói, từ xưa đã là đại địch của Trung Nguyên. Nhi thần chỉ có điều lo lắng, một khi Đột Quyết trở nên hùng mạnh, lúc đó chỉ sợ dục vọng không chỉ là một triều Tùy. Một khi thiết kỵ của người Hồ quét qua Trung Nguyên, sẽ làm cho Trung Nguyên rơi vào một hồi đại nạn, một lần nữa mở ra thời đại Ngũ Hồ loạn Hoa . Nếu việc đó xảy ra, vậy thì không phải là việc mà triều Đường chúng ta có khả năng xoay chuyển. Chúng ta sẽ trở thành tội nhân thiên cổ. Nhi thần không tán thành việc mở cửa mậu dịch với Đột Quyết.
. Ngũ Hồ loạn Hoa hay còn gọi là Ngũ Hồ Thập lục quốc là một tập hợp các quốc gia có thời gian tồn tại ngắn ở bên trong và tại các vùng lân cận TQ từ năm 304 đến năm 439 kéo theo sự rút lui của nhà Tấn (265-420) về miền Nam TQ cho đến khi Bắc triều thống nhất toàn bộ phương bắc, mở ra cục diện mới là Nam – Bắc triều.
Ngũ Hồ thập lục quốc – Wikipedia tiếng Việt
Sắc mặt Lý Uyên trầm xuống, cực kỳ không hài lòng nói:
- Vậy khanh tán thành việc triều Đường bị triều Tùy tiêu diệt? Khanh tán thành việc Đại Đường vĩnh viễn phải thần phục Đột Quyết?
Lý Kiến Thành cảm nhận được sự tức giận trong giọng nói của phụ hoàng liền trầm mặc. Lúc này, Bùi Tịch đứng lên nói:
- Bệ hạ, có thể cho hạ thần khuyên một lời không.
- Bùi ái khanh, mời nói!
Bùi Tịch dùng ánh mắt khinh rẻ liếc nhìn Lý Kiến Thành một cái, không chút hoang mang nói:
- Kỳ thật ý kiến của Thái tử Điện hạ là không hợp lý, không hợp thời. Đột Quyết xâm chiếm Trung Nguyên là việc xảy ra không chỉ một hai lần. Bọn họ cũng không giống với thời đại Ngũ Hồ loạn Hoa, chiếm cứ Trung Nguyên. Mỗi lần bọn họ xâm chiếm Trung Nguyên đều là đoạt lấy một ít vật tư và nhân khẩu liền lui về thảo nguyên, sẽ không xâm chiếm thổ địa Trung Nguyên. Mà địch nhân của Đột Quyết là triều Tùy, năm đó trong cuộc chiến Phong Châu, triều Tùy đã khiến cho Đột Quyết tử thương nghiêm trọng. Tùy – Đột đã kết thành thù oán khó có thể hòa giải. Nếu Đột Quyết tấn công triều Tùy, người được lợi chính là chúng ta. Nếu như bọn họ đánh đến lưỡng bại câu thương, người được lợi chính là chúng ta. Triều Tùy suy nhược, Đột Quyết đoạn trảo (mất tay), chúng ta có thể thừa cơ thâu tóm triều Tùy, sau lại thu thập Đột Quyết, Đại Đường có thể xây dựng sự nghiệp hãn thế. Cho nên, cái gọi là mậu dịch, bất quá cũng chỉ là một loại thủ đoạn, mục đích chính là khiến cho Tùy – Đột tranh chấp.
Nói đến đây, Bùi Tịch lại quay đầu hướng Lý Kiến Thành cười nói:
- Thái tử Điện hạ nghĩ đại địch của triều Đường là triều Tùy hay là Đột Quyết?
Lý Kiến Thành hừ mạnh một tiếng:
- Tranh chấp với triều Tùy nói cho cùng cũng chỉ là một cuộc nội chiến. Giúp đỡ Đột Quyết là sỉ nhục dân tộc. Bên nào nặng bên nào nhẹ, Bùi Tướng quốc không hiểu sao?
Lý Kiến Thành cứ liên tục phản đối khiến cho lòng Lý Uyên càng thêm tức giận. Đề nghị của Bùi Tịch đã nói đúng nỗi lòng y rồi, nhưng Lý Kiến Thành lại dùng đại nghĩa để bác bỏ, lại như đạp vào lưng y.
Lý Uyên vừa muốn phát tác tức giận thì Tiêu Vũ dứng dậy cười hòa giải:
- Bệ hạ, thần có một phương án tương đối tốt, có thể vẹn toàn đôi bên.
Bốn chữ “Vẹn toàn đôi bên” khiến cho long nhan (mặt rồng) Lý Uyên cực kỳ vui mừng, lập tức gật đầu:
- Tiêu ái khanh, mau nói!
Tiêu Vũ đi lên trước cười nói:
- Thái tử Điện hạ nói không sai, chúng ta kết giao với Đột Quyết có ảnh hưởng đến đại nghĩa dân tộc, phải thật cẩn thận. Mà Bùi Tướng quốc nói cũng có đạo lý, có thể lợi dụng Đột Quyết làm suy yếu triều Tùy, loại bỏ cho chúng ta một kình địch. Vậy phải làm thế nào mới có thể vẹn toàn đôi bên? Thần cho rằng, mấu chốt của chuyện này là vấn đề mậu dịch, chúng ta không ngại đáp ứng Đột Quyết.
Lý Kiến Thành biến sắc, vừa muốn lên tiếng, Tiêu Vũ đã khoát tay chặn y lại:
- Điện hạ đừng nóng vội, nghe thần nói cho hết lời đã.
Lý Kiến Thành đành đem những lời định nói ra nuốt vào trong bụng, nhẫn nhịn. Tiêu Vũ lại ung dung nói:
- Mặc kệ kết minh, kết thân hay là mậu dịch, những vấn đề này đều là những hoạt động ngoại giao của hai nước lúc bình thường, không có chỗ nào để cho người khác lên án cả. Hơn nữa còn có thể loại bỏ một chút ảnh hưởng từ tiếng xấu của triều Đường lúc trước, có thể nói là trăm lợi mà không có hại. Mấu chốt chính là, chúng ta có thể ký tên với Đột Quyết trên hiệp định mậu dịch, nhưng trong hiệp định không cần viết bất cứ cái gì là vật tư, sắt thô. Những loại vật tư này chúng ta có thể đáp ứng miệng.
Lúc này Lý Kiến Thành đã không nhịn được nữa, nhưng y biết là mình không thể lên tiếng, liền liếc nhìn Trần Thúc Đạt một cái.
Trần Thúc Đạt là người kiên định ủng hộ Lý Kiến Thành, y hiểu ý tứ ánh mắt của Thái tử, liền mở miệng nói:
- Những lời này của Tiêu Tướng quốc, vẫn là đồng ý đem sắt thô cho Đột Quyết, chỉ có điều bí mật đưa sang, không cho người khác biết, là ý này sao?
Tiêu Vũ lắc đầu thở dài một tiếng:
- Vì sao Trần Tướng quốc nóng lòng như thế, để cho ta nói hết ý tứ được không?
Rốt cục Lý Uyên cũng tức giận, cực kỳ bất mãn trừng mắt nhìn Lý Kiến Thành, hừ một tiếng thật mạnh:
- Trong lúc Tiêu Tướng quốc đang nói, không cho bất cứ kẻ nào lên tiếng, ai trái lệnh đuổi ra khỏi điện.
Trong Thiện Điện lặng ngắt như tờ, Tiêu Vũ lại tiếp tục nói:
- Trên cơ bản, hầu như chúng ta đã đoạn tuyệt tất cả các con đường mậu dịch với Đột Quyết, chỉ còn lại một con đường ở quận Trương Dịch. Từ Trương Dịch lên phía bắc đến Cư Diện Trạch, sau đó tiến vào cảnh nội Đột Quyết. Thần tính qua, một chuyến đi như vậy có nhanh cũng phải mất hai ba tháng. Một năm cũng chỉ có thể đi được hai ba chuyến mà thôi. Mỗi lần vận chuyển, chúng ta có thể bỏ vào một ít sắt thô, vải vóc và lá trà nhiều lên một chút. Như vậy, lượng sắt thô vận chuyển trong một năm cũng không đáng là bao, không cần phải lo lắng. Nhưng trong một năm này, rất có khả năng đại cuộc sẽ có chuyển biến.
Lúc này, rốt cuộc mọi người cũng hiểu rõ ý tứ của Tiêu Vũ. Lợi dụng đường xá xa xôi và thời gian kéo dài khiến cho lượng sắt thô được vận chuyển trở nên hữu danh vô thực, nhưng triều Đường lại đoạt được những gì mình muốn. Mọi người không dám xen vào nhưng trong lòng đều thầm khen hay, quả nhiên là một kế sách hay.
Lý Uyên cũng rất là tán thành. Y ngẫm nghĩ một chút rồi hỏi:
- Đột Quyết cũng không phải là một đám đầu heo, bọn họ không chiếm được sắt thô sẽ đồng ý khởi binh phối hợp với chúng ta tấn công triều Tùy sao? Việc này nên làm thế nào cho phải?
Tiêu Vũ khẽ mỉm cười:
- Bệ hạ, ngoại trừ quan phủ mậu dịch, còn có dân gian mậu dịch. Mậu dịch phía triều đình thắt chặt, mậu dịch của dân gian lại buông lỏng. Đột Quyết có thể theo đường mậu dịch trong dân gian kiếm ưu đãi, thanh danh của chúng ta lại không bị ảnh hưởng. Hơn nữa, Hồ thương ở Trương Dịch rất đông, chúng ta không can thiệp vào chuyện Hồ thương đi Đột Quyết buôn bán, như vậy liền vẹn cả đôi đường.
Trong đại điện vang lên tiếng bàn luận xôn xao. Bùi Tịch lại bước ra khỏi hàng nói:
- Bệ hạ, Tiêu Tướng quốc nói rất đúng. Thứ Đột Quyết cần là sắt thô, bọn họ sẽ nghĩ cách để có được nó. Nếu như bọn họ không thể lấy được từ bên ngoài, vậy thì sẽ nghĩ đến việc tinh luyện kim loại của chính mình. Chúng sẽ đoạt lấy thợ thủ công Trung Nguyên, tìm kiếm mỏ quặng ở thảo nguyên. Như vậy, ngược lại còn làm cho bọn chúng hùng mạnh hơn. Chi bằng chúng ta mở ra một lỗ hổng, để cho bọn họ đoạt được sắt thô, khiến cho bọn họ tự đoạn tuyệt trái tim của mình.
Các đại thần khanh một câu, ta một câu, dần đạt được sự nhất trí. Rốt cuộc Lý Uyên cũng gật đầu:
- Trẫm đồng ý phương án của Tiêu ái khanh. Việc này do Tiêu ái khanh toàn quyền phụ trách…
Vừa trở lại ngự thư phòng, Lý Uyên lập tức trách mắng Thái tử Lý Kiến Thành:
- Là kẻ bề trên, đầu tiên là phải suy xét cách giải quyết vấn đề. Khanh một câu không hợp đại nghĩa dân tộc liền hủy bỏ tất cả, vậy lợi ích của bản thân Đại Đường thì phải làm thế nào? Trẫm có thể nhận đại nghĩa dân tộc của khanh, nhưng nhất định khanh phải xuất ra một phương pháp giải quyết vấn đề để thi thố. Nếu không, khanh chỉ là nói suông, không thực tế!
Lý Kiến Thành im lặng không nói gì. Thật ra y muốn nói, cho dù Đại Đường và Đột Quyết không có bất cứ quan hệ nào, Đột Quyết vẫn sẽ tấn công triều Tùy. Vấn đề chỉ là sớm hay muộn mà thôi, Đại Đường không nên có bất cứ một mối quan hệ nào với Đột Quyết. Chỉ có điều, bây giờ mà nói những lời này cũng không có ý nghĩa gì nữa rồi, y đành phải giữ im lặng.
Lý Uyên thấy y không cãi lại, sắc mặt cũng khá hơn một chút:
- Chuyện này trẫm không nói nhiều với khanh nữa. Khanh vẫn nên đem tinh lực đặt trên vấn đề giúp đỡ nạn dân thiên tai đi thôi!
- Dạ! Nhi thần tuân chỉ!
Lúc này, một gã hoạn quan ở cửa bẩm báo:
- Khởi bẩm Bệ hạ, Tần Vương khẩn cấp cầu kiến, nói có tin tình báo quan trọng về triều Tùy.
Lý Uyên ngẩn ra. Lập tức hạ lệnh:
- Tuyên nó vào yết kiến!
Hoạn quan chạy vội đi, Lý Kiến Thành khom người nói:
- Phụ hoàng, nhi thần xin cáo lui.
Lý Uyên lại lắc đầu:
- Không! Khanh ở lại cùng nghe xem chuyện gì!
Lý Kiến Thành thấy vừa rồi tuy bị phụ hoàng trách mắng nhưng trong nội tâm vẫn còn rất tín nhiệm mình, không vì một vấn đề mà có thành kiến với mình, trong lòng thấy cảm động bèn yên lặng đứng một bên.
Lúc này, Lý Thế Dân vội vàng đi vào, quỳ hai gối xuống, cung kính dập đầu với Lý Uyên một cái:
- Nhi thần tham kiến Phụ hoàng. Chúc Phụ hoàng thọ tựa Nam Sơn, thiên thu vĩnh trú!
Lý Thế Dân cung kính khiến Lý Uyên rất thích, y khoát tay chặn lại, cười tủm tỉm nói:
- Hoàng nhi miễn lễ, tìm Phụ hoàng có chuyện gì?
- Tạ ơn phụ hoàng!
Lý Thế Dân đứng lên, khom người nói:
- Hôm nay nhi thần nhận được tin tức từ Đường Phong Thái Nguyên, triều Tùy bắt đầu chế tạo một lượng lớn ngân tiền đưa vào thị trường. Nhi thần hiểu được việc này vô cùng nghiêm trọng, cho nên đặc biệt đến bẩm báo với phụ hoàng.
Nói xong, y quay đầu lại nháy mắt, một gã hoạn quan dùng khay vàng đem tín thư và ngân tiền trình lên. Sắc mặt Lý Uyên trở nên ngưng trọng, y nhặt tín thư lên đọc một lần, sau đó đưa cho Lý Kiến Thành, lại tiện tay cầm hai miếng ngân tiền trong khay vàng lên, đặt trong lòng bàn tay một lúc lâu, trong mắt chậm rãi hiện lên vẻ sợ hãi.
Y quay đầu lại liếc mắt nhìn Lý Kiến Thành. Sắc mặt Lý Kiến Thành cũng vô cùng nghiêm túc. Bọn họ đều là người trị quốc, sao lại không hiểu được tính nghiêm trọng của chuyện này. Nếu những miếng ngân tiền này lọt vào Đại Đường, như vậy hầu hết của cải của Đại Đường sẽ bị triều Tùy đoạt mất. Cho đến lúc này, bọn họ mới ý thức được hậu quả nghiêm trọng của việc mất quận Hội Ninh vào tay quân Tùy.
- Phụ hoàng, hồi đầu năm, triều Tùy dùng Ngũ Thù Tiền mua đi lượng lớn vật tư ở Trường An, khiến cho giá cả hàng hóa tăng vọt, dân chúng ca thán, cũng bởi vì triều Tùy có được lượng lớn tiền đồng. Hiện tại triều Tùy lại có được lượng lớn bạc trắng, thậm chí là hoàng kim, điều này sẽ khiến chúng ta gặp phải nguy cơ lớn.
Lý Kiến Thành nói lời này là vì triều Đường đã có một bài học xương máu. Hồi đầu năm, triều Tùy dùng loại Ngũ Thù Tiền cũ nát mua đi một lượng lớn vật tư, khiến cho hàng hóa của Trường An trở nên thiếu thốn, giá cả tăng vọt. Triều đình phải đem vật tư từ Ba Thục, gần như là lật nghiêng nhà kho chuyển đem vật tư chuyển đến Trường An mới có thể kiềm hãm được giá hàng hóa tăng vọt.
Sau đó triều Đường lại tìm được mỏ đồng ở Ba Thục, thu được một lượng lớn quặng đồng, sau đó mới bắt đầu phát hành khai nguyên thông bảo của triều Đường, vãn hồi hoàn cảnh xấu do tiền tệ gây ra. Hiện tại triều Tùy lại lấy vàng bạc để làm tiền, điều này sẽ khiến cho triều Đường gặp phải nguy cơ còn lớn hơn gấp bội, làm cho Lý Kiến Thành không có cách nào kìm được sự nóng nảy.
Lý Uyên thấy Lý Thế Dân như muốn nói ra suy nghĩ của mình liền hỏi:
- Hoàng nhi có biện pháp nào tốt sao?
- Khởi bẩm Phụ hoàng, hoàng nhi có ba cách. Thứ nhất, chúng ta chế tạo một lượng lớn ngân tiền giả, đưa toàn bộ vào triều Tùy, nhiễu loạn việc phát hành ngân tiền của bọn họ, như vậy chúng ta có thể tranh thủ thêm chút thời gian. Thứ hai chính là chúng ta cũng đẩy mạnh tìm kiếm quặng vàng bạc, cũng phát hành ngân tiền để chống lại triều Tùy cướp đoạt.
Lý Kiến Thành ở bên cạnh nói chen vào:
- Chế tạo ngân tiền giả thì có thể làm được. Chúng ta có thể dùng đồng trắng để làm giả. Nhưng tìm kiếm quặng vàng bạc thì chỉ sợ là không thực tế. Ta có đọc qua nhiều công văn của tiền triều, chỉ có Lĩnh Nam mới có mỏ bạc, quá xa vời. Mà trong cảnh nội triều Đường, chúng ta cũng tìm suốt nửa năm, cũng chỉ phát hiện mỏ đồng, không tìm được lượng lớn quặng vàng bạc.
Lý Uyên trầm ngâm một chút, lại hỏi Lý Thế Dân:
- Kế thứ ba của Hoàng nhi là gì?
Lý Thế Dân khom người nói:
- Nếu hai kế trước đều không được, chúng ta chỉ còn một biện pháp là lấy động để đối phó với nguy cơ.
Sắc mặt y ngưng trọng, gằn từng chữ:
- Chúng ta nhất định phải đoạt lại mỏ bạc ở quận Hội Ninh!