Mới vào đầu giờ Dậu mà trời đã sẩm tối. Xa xa ở phía đằng Tây, trên nền trời trong vắt, ráng hoàng hôn đỏ rực bao lấy cả một khoảng trời, hoạ nên cảnh sắc tuyệt mỹ động lòng người.
Trong gian phòng chính ở Đông Phù Viện lúc này, Phương Vũ Minh Nguyệt đang đứng bên tràng kỷ, vui vẻ kiểm kê từng món quà mừng sinh thần do khách mời gửi tặng. Vì lần này Phương gia tổ chức tiệc mừng đặc biệt linh đình, thiếp mời cũng gửi đi không ít hơn một trăm cái, nên hẳn nhiên quà cáp cũng nhiều hơn bình thường gấp mấy lần.
Ở đôi ghế chủ toạ bên kia phòng, Phương lão phu nhân Trần thị và đại phu nhân Lư thị đang ngồi thong thả thưởng trà chiều. Biểu cảm trên mặt hai người cũng hoan hỷ không kém tiểu hài tử kia là bao.
Phương lão phu nhân đưa mắt nhìn số lượng quà được xếp thành một núi trên trường kỷ, trên mặt thoáng hiện sự hài lòng, tay chậm rãi đưa tách trà lên miệng nhấp một ngụm. Đoạn, bà quay sang Lư thị, nhẹ mỉm cười mà nói: “Tiệc mừng hôm qua, con chuẩn bị rất tốt. Mọi người trước khi ra về đều khen Phương gia ta có nhi tức ngoan hiền giỏi giang, chuẩn bị lễ tiệc tươm tất đâu vào đấy, không để sơ sót gì cả.”
Lư thị thẹn thùng cười đáp: “Mẫu thân quá khen. Con nào có công cán gì? Tất cả cũng nhờ mẫu thân thường ngày luôn tận tình chỉ bảo con thôi.”
Thấy nhi tức giỏi mà không kiêu, Phương lão phu nhân càng thêm hài lòng, nụ cười trên gương mặt cũng có thêm mấy phần xán lạn.
Lư thị tuy tính tình mềm yếu nhu nhược, không giỏi lấy lòng phu quân như Hồ thị, nhưng về khoản tề gia nội trợ thì phải nói là đảm đang khó ai bì được. Nàng vốn xuất thân sĩ gia (1), lại là trưởng nữ trong nhà, do đó từ nhỏ đã lớn lên trong sự giáo dục và rèn luyện nghiêm khắc của phụ mẫu. Vì vậy, mấy thứ như cầm kỳ thi hoạ, nữ công gia chánh, hay quản lý sắp xếp nội phủ, nàng đều có thể làm tốt hơn người. Chính vì điều này mà Phương lão phu nhân mới nhất quyết cưới nàng về cho nhi tử, và cũng chính vì điều này mà mặc dù không yêu thương nàng nhưng Phương Thừa Lâm vẫn phải kính nàng đến ba phần.
(1) Sĩ gia: gia đình theo nghiệp đèn sách, có thể là học hành để thi cử ra làm quan, hoặc mở lớp mở trường làm thầy dạy học
Vừa lúc này, Phương Thái thú từ ngoài cửa tất tả đi vào. Nhìn thấy mẫu thân và thê tử đều đang ngồi đó, y mới thở ra một cái, bước chân cũng chậm lại. “Mẫu thân, phu nhân, vừa hay hai người đều ở đây.” Vừa nói, y vừa tiến đến ngồi xuống một chiếc ghế có tay vịn bằng gỗ anh đào đặt bên tay trái lão phu nhân.
Nhìn nhi tử hô hấp hơi nhanh, Phương lão phu nhân liền biết y vừa xong công vụ về nhà đã vội vàng chạy đi tìm hai người. Đoạn, bà nhẹ phất tay, gọi một nha đầu đứng hầu bên cửa rót nước cho y rồi cất giọng hỏi: “Có chuyện gì mà con phải gấp gáp đến vậy? Uống ngụm nước cho nhuận giọng rồi hẵng nói tiếp.”
Phương Thái thú đón lấy ly trà nha đầu đưa, hớp một ngụm lớn rồi mới bắt đầu kể lại sự việc diễn ra tối hôm qua.
Khi tiệc mừng sinh thần của Phương đại tiểu thư đã kết thúc, khách khứa đều lần lượt chào từ biệt gia chủ và trở về nghỉ ngơi, chờ sáng hôm sau sẽ khởi hành hồi gia. Chỉ có Đồng lão gia Đồng Tử Văn vẫn cố ý nán lại, đợi khách khứa về hết rồi mới xin phép được nói chuyện riêng với Phương Thái thú một chút.
Đồng Tử Văn là biểu ca của Hồ thị, cũng xuất thân thương gia. Đồng gia mấy đời đều là thương buôn gạo, đến đời Đồng lão gia hiện tại lại bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực kinh doanh vải. Nhờ Đồng Tử Văn đầu óc linh hoạt lại gặp đúng thời nên việc làm ăn của Đồng gia ngày một phát đạt, chẳng mấy chốc đã bước vào hàng ngũ đại phú hào giàu có bậc nhất Đại Nam Quốc.
Trong nhà vị Đồng lão gia này có một thê, ba thiếp. Nếu chỉ tính đích tử do chính thê sinh ra thì chỉ có ba người, đại thiếu, nhị thiếu và tam thiếu. Đại thiếu đã thành thân được nửa năm, nhị thiếu đã đính ước với biểu muội, chỉ còn lại tam thiếu là vẫn chưa có mối nhân duyên nào. Lần này Đồng Tử Văn cố ý dẫn theo hắn đến dự tiệc mừng sinh thần của một nữ tử, rồi lại xin được gặp riêng Phương Thái thú, đoán chừng là để nói chuyện đính ước cho vị tam thiếu gia này.
Quả nhiên, sau một hồi khách sáo qua lại mấy câu, Đồng Tử Văn đã dẫn vào chủ đề chính. “Văn mỗ mạn phép hỏi, không biết Phương đại tiểu thư đã có hôn phối hay là chưa?”
Phương Thái thú không mấy bất ngờ trước câu hỏi này. Cho dù y có đoán trước được ý định của Đồng lão gia hay không, thì việc Đồng Tử Văn hỏi đến chuyện này cũng không phải là chuyện kỳ lạ gì. Trưởng nữ của y dù gì cũng đã chín tuổi rồi, cũng nên bắt đầu bàn chuyện hôn sự là vừa. Vậy nên, Phương Thái thú vẫn giữ nét tươi cười đầy thiện cảm, đáp: “Đa tạ Đồng huynh quan tâm. Trưởng nữ vẫn chưa có hôn phối. Dù sao nàng cũng là trưởng nữ trong nhà, lại còn là đích nữ, chuyện hôn sự cũng phải cẩn thận cân nhắc một chút.”
“Phải phải. Tất nhiên là phải cân nhắc rồi.” Đồng lão gia gật gù tán đồng, ngừng một chút liền không vòng vo nữa mà bắt đầu đánh thẳng vào chủ đề. “Văn mỗ biết Phương Thái thú ngày lo trăm việc, không có nhiều thời gian, mà nay lại đến làm phiền ngài vào đêm hôm thế này, thật là không phải phép. Thế nên, Văn mỗ xin mạn phép nói thẳng vào vấn đề. Chuyện là, nam tử thứ ba của Văn mỗ và chính thê năm nay vừa tròn mười ba, hơn đại tiểu thư bốn tuổi, vẫn chưa có hôn phối. Hài tử này ngoại hình cũng thường thường, nhưng được cái tính tình chất phác hiền lành, thông minh hiểu chuyện, tác phong cũng đường hoàng chính trực. Lần này đi theo Văn mỗ đến đây, may mắn đã được gặp qua đại tiểu thư trong hoa viên, cũng đã trò chuyện cùng nàng vài câu. Lúc nãy khi sắp vào tiệc, tiểu tử này mới nói với Văn mỗ, rằng đại tiểu thư tuy tuổi còn nhỏ nhưng dung mạo xuất chúng, cốt cách đoan trang, quả thật là vô cùng khả ái, khiến tiểu tử này không khỏi đem lòng mến mộ.”
Đồng lão gia bất chợt ngừng lại, nhấp một ngụm trà như để lấy tinh thần rồi mới nói tiếp. “Văn mỗ khi ấy trộm nghĩ, lão tam và đại tiểu thư gặp nhau, tuy chỉ mới nói được có mấy câu, nhưng cũng coi như là có duyên, nên mới đánh bạo đến bàn chuyện với Phương Thái thú, xin phép được dạm hỏi nàng cho y. Tiểu tử này là thứ nam, của thừa kế trong tay hẳn nhiên không bằng trưởng tử của Văn mỗ, chỉ có ba cửa tiệm lớn ở kinh đô, cộng thêm mười cửa tiệm nhỏ ở ngoại thành mà thôi. Nhưng đổi lại, khi y đến tuổi thành niên, Văn mỗ sẽ cho y hẳn một phủ riêng để ở. Do đó, nếu đại tiểu thư gả vào Đồng gia, sẽ không có chuyện hầu hạ mẫu thân, mà còn có sẵn của ăn của để, cuộc sống sau này sẽ rất thoải mái.”
“Rồi Văn mỗ lại nghĩ, Phương gia có xưởng dệt lớn danh tiếng lâu đời, mà Đồng gia vừa khéo lại kinh doanh vải vóc, tiếng tăm trong nước cũng xem như không đến nỗi tồi. Nếu như may mắn có thể kết làm thông gia với Phương gia thì Văn mỗ còn có thể giúp hai nhà thân càng thêm thân, thuận tiện liên kết chuyện làm ăn của hai nhà lại. Sau này, Đồng gia sẽ bao tiêu vải của Phương gia, như vậy Phương gia sẽ không còn phải lo lắng đến chuyện bị thương buôn khác giở trò ép giá nữa. Thế nên, nếu như Phương Thái thú không chê bai Đồng gia xuất thân phường buôn bán, thì có thể cân nhắc hôn sự này một chút không?”
Đồng Tử Văn quả nhiên danh xứng với thực, miệng lưỡi ăn nói vô cùng khôn khéo. Lời lẽ của y câu nào cũng rất có chừng mực, không quá khoa trương nhưng cũng không quá khiêm nhường, hệt như thương nhân đang chào mời một món hàng vậy. Phương Thái thú ngồi nghe y nói một hồi, trong đầu cũng bắt đầu thật tâm cân nhắc đến chuyện hôn sự này.
Chỉ là, trong lòng Phương Thái thú vốn dĩ đã có một cái gút được buộc rất chặt, nên nếu chỉ mới có bấy nhiêu đó thôi thì vẫn chưa đủ để gỡ nó ra được.
Vì vậy, sau khi Đồng Tử Văn đã nói hết lời hết lẽ rồi, Phương Thái thú chỉ nhẹ cười, hoà nhã bảo: “Chuyện này là chuyện chung thân đại sự của trưởng nữ, hẳn nhiên cũng là chuyện trọng đại của Phương gia. Chưa kể, đây còn là nội gia sự vụ (2), cần phải thông qua ý kiến của hai vị chủ mẫu trong nhà nữa thì mới hợp lễ.”
(2) Nội gia sự vụ: việc trong nhà
Đồng Tử Văn nghe Phương Thái thú nói lý như vậy thì cũng không có ý kiến gì thêm, chỉ bảo Đồng gia xin phép được quay về trước, chờ tin tốt của Phương gia, rồi cáo từ.
Phương Thái thú đã kể xong được hơn nửa tuần trà rồi mà hai vị chủ mẫu trong phòng vẫn im lặng không nói gì. Non nửa tuần trà nữa trôi qua, Phương lão phu nhân mới chầm chậm đặt tách trà xuống bàn, nhẹ lên tiếng. “Nếu đúng như lời Đồng lão gia nói thì hôn sự này trăm lợi không một hại. Chỉ có điều…”
Không cần Phương lão phu nhân nói hết câu thì Phương Thái thú cũng hiểu ý bà muốn nói là gì. Chuyện này hẳn nhiên y cũng đã nghĩ đến rồi. Dù rằng chuyện kết thông gia giữa quan gia và phú hào không phải là chuyện hiếm có gì, nhưng nếu như bảo y đem trưởng nữ mệnh số cao quý của mình gả cho thứ nam của một thương gia thân phận thấp kém, thì có nói thế nào y cũng vẫn cảm thấy không cam lòng.
Phương lão phu nhân quan sát biểu cảm trên mặt nhi tử một hồi, thấy đôi mày y khẽ chau lại thì liền hiểu y cũng có cùng suy nghĩ như mình. Vậy nên, bà mới lại lên tiếng: “Nhà ta mới có được một đích nữ, lại có cốt cách xuất chúng như vậy, ai mà không biết tương lai của nó nhất định sẽ xán lạn đến nhường nào? Còn tiểu hài tử kia, chưa cần nói đến xuất thân, nó dù có là đích tử thì cũng chỉ là một thứ nam, đồ tốt khi nào mới đến tay nó? Như vậy chẳng phải là quá uỷ khuất cho Nguyệt nhi rồi sao?”
Hai đôi mày của Phương Thái thú càng nhíu chặt lại hơn. Y thở hắt ra rồi mới đáp lời: “Mẫu thân nói chí phải. Nhi tử cũng đã nghĩ đến những điều này nên mới cố ý kéo dài thời gian. Thế nhưng, con vẫn cảm thấy, một mối hôn sự tốt như vậy nếu như không giữ, chỉ sợ sau này hối hận cũng không kịp.”
Lư thị ngồi một bên chỉ biết giữ im lặng. Nàng không dám xen vào, cũng chẳng biết phải xen vào như thế nào. Chuyện hôn sự của nữ nhi nàng, dù là tốt hay xấu gì thì cũng đều nằm trong tay của lão phu nhân và phu quân của nàng cả. Người làm mẫu thân như nàng nói thế nào cũng thấy bản thân quả thật là vô dụng.
Trong lúc đang suy nghĩ miên man, Lư thị đã thấy Phương Vũ Minh Nguyệt chạy ào vào trong lòng mình. Tiểu hài tử tươi cười khoe vật đang cầm trong tay ra trước mặt nàng, nói: “Mẫu thân xem, đây là hoa gì vậy?”
Lư thị gượng cười nhận lấy vật trong tay nữ nhi. Đó là một chiếc trâm đồng dáng thuôn dài, thân được dát vàng, một đầu được tạo hình đoá hoa phượng vĩ thẫm sắc đỏ rực rỡ, thủ công phải nói là vô cùng tinh xảo. “Đây là hoa phượng vĩ.”
Phương Vũ Minh Nguyệt cúi đầu, vừa chỉ lên tóc mình vừa nói: “Mẫu thân gài lên tóc cho con đi.”
Lư thị nhìn hai búi tóc bánh bao của Phương Vũ Minh Nguyệt, không khỏi bật cười. “Kiểu tóc bây giờ của con gài trâm này lên không hợp đâu.” Ngừng một lúc, nàng lại nói. “Con cũng đã đến tuổi đổi sang búi tóc cô nương (3) rồi. Ngày mai bảo Nhã Miên búi tóc cho con, rồi gài trâm này lên, nhất định sẽ rất đẹp.”
(3) Búi tóc cô nương: các kiểu tóc của nữ nhi thành niên. Thời này hài tử chưa qua chín tuổi thì dù là nam hay nữ thì đều ăn vận tương đồng, búi tóc tiểu đồng (tóc được búi gọn sang hai bên như bánh bao). Đến khi đủ chín tuổi sẽ đổi sang kiểu tóc đúng với giới tính của mình.
“Nữ nhi hiểu rồi.” Phương Vũ Minh Nguyệt híp mắt cười thoả mãn. Chợt, nàng lại ngẩng đầu lên nhìn mẫu thân. “Nhìn thấy sắc đỏ tuyệt mĩ này, nữ nhi chợt nhớ đến một chuyện. Mẫu thân, người có muốn nghe hay không?”
Phương Thái thú và lão phu nhân khi nãy còn chưa bàn chuyện xong, tâm trạng vẫn đang rất phức tạp. Nay nhìn tiểu hài tử nũng nịu trò chuyện cùng mẫu thân, giọng nói thanh nhẹ như hoạ mi, gương mặt như hoạ sống động linh hoạt, tinh thần tự nhiên cũng thấy thoải mái hơn. Thành thử, cuộc nói chuyện cũng tạm dừng lại, mọi sự tập trung đều được chuyển sang câu chuyện mà tiểu hài tử vừa nhớ ra này.
Lư thị nhìn sang, thấy hai người bên kia đều mỉm cười nhìn sang phía này nên mới gật đầu cho phép nữ nhi nói tiếp.
“Chuyện là, mấy đêm trước lúc con đang sốt cao, con đã chập chờn mơ thấy mình đang đứng trước cây ngô đồng ở một tiểu viện phía Đông. Lúc con ngẩng đầu lên nhìn, liền thấy một con phượng hoàng đang ung dung đậu trên cành cây cao. Toàn thân nó thẫm trong sắc đỏ, lại như phủ qua một lớp bụi vàng, rực rỡ chói loá chẳng thua kém gì mặt trời. Khi con bước đến gần hơn, nó liền vỗ cánh một cái, vụt hoá thân thành người.”
“Rồi… sau đó?” Lư thị vì quá bất ngờ nên lời nói cũng trở nên ngập ngừng.
Phương Vũ Minh Nguyệt nghiêng đầu nhìn một lượt ba người trong phòng, đoạn mới cười nói tiếp. “Phượng hoàng chỉ vào con, nhàn nhạt nói…” Nàng chợt nghiêm mặt, cả người toát ra khí thế tôn giả, vừa cao ngạo mà cũng vừa tuỳ ý hào phóng. “Ta trước giờ chưa dùng không cái gì của ai bao giờ. Nay ta đã mượn cây ngô đồng của nhà ngươi, thì tất sẽ đáp trả xứng đáng. Mà, trong số mấy người nhà của ngươi, chỉ có ngươi là người có mệnh số hoà hợp với ta nhất. Sau này, nếu ngươi vô đức vô năng, không thể một bước bay lên cành cây cao nhất thì vị trí chính thê của hoàng thân quốc thích vẫn sẽ có phần của ngươi.” Rồi, nàng lại trở lại với gương mặt trẻ thơ non nớt. “Người đó nói xong câu này thì con đã tỉnh lại rồi. Càng kỳ lạ hơn là, ngày hôm sau, cả người con đều cảm thấy khoẻ khoắn như chưa từng có bệnh tật gì cả.”
Một bầu không khí im lặng đến đáng sợ bao trùm lấy gian phòng. Thứ tĩnh lặng này khiến mấy nha đầu đứng hầu trong phòng cũng lo sợ đến nỗi không dám thở mạnh.
Chừng nửa khắc trôi qua, khi ấm trà mới cũng đã vơi hơn nửa, Phương lão phu nhân mới mở lời: “Ta nghĩ đi nghĩ lại vẫn thấy, chuyện hôn sự này vẫn nên bỏ qua thì hơn. Nếu đã không phù hợp thì hà tất phải cưỡng cầu?”
Phương Thái thú dù trong lòng vẫn còn tiếc nuối nhưng cũng rất nhanh chóng gật đầu tán đồng. “Mẫu thân nói rất phải. Con sẽ tìm cách nói khéo với bên Đồng gia, không để họ phật lòng.”
Thấy chuyện hôn sự này đã được gác lại, Lư thị mới cho phép mình nén một tiếng thở phào. Nhưng rồi, nàng lại bắt đầu tự hỏi, không hiểu là do vô tình hay cố ý mà nữ nhi của nàng lại nhắc đến giấc mơ kỳ lạ như vầy. Chỉ là, khi nhìn tiểu hài tử khả ái nở nụ cười như đoá tường vi trong lòng mình, Lư thị lại tự nhủ, tiểu hài tử nào biết đặt điều bịa chuyện nên cũng chẳng quá để tâm nữa, trực tiếp ném suy nghĩ này ra sau đầu.
Chợt, Phương lão phu nhân lại lên tiếng. "Thừa Lâm, con và ta đều đã quên mất một chuyện rất quan trọng rồi!"
Phương Thừa Lâm đang đưa tách trà lên miệng còn chưa kịp uống, nghe mẫu thân nói câu này thì tay cũng khựng lại giữa không trung. Y vừa ngẫm nghĩ vừa hạ tay đặt tách trà trở xuống bàn, một lúc sau mới đáp: "Nhi tử ngu muội không nghĩ ra mình đã quên mất chuyện gì. Xin thỉnh mẫu thân chỉ dạy."
Phương lão phu nhân nhoẻn miệng, nở nụ cười rất tươi. "Con quên mất nhà ta còn một thứ nữ à?"