Thủy quân Giang Hạ dừng lại phía trước, nhanh chóng bày trận thành hình chim Nhạn trên mặt sông, gọi là Nhạn trận, nghĩa là thuyền chính ở giữa, thuyền phụ và thuyền nhỏ ở hai bên, trận địa này dùng để bao vây và tấn công rất hiệu quả, thường dùng nhiều trong thủy chiến.
Binh khí dùng trong thủy chiến chủ yếu vẫn là cung tên, đồng thời còn có pháo, hỏa công hỗ trợ, nhưng từ sau khi quân Giang Hạ dẫn đầu việc dùng dầu hỏa, thì nó đã trở thành vũ khí lợi hại nhất thành Giang Hạ, cũng lục tục thúc đẩy cho xuất hiện các loại vũ khí dầu hỏa như hộp lủa, bình lửa, bùn lửa và cầu lửa vân vân.. khiến quân Giang Hạ như hổ thêm cánh.
Tuy nhiên dầu hỏa cũng được quân Giang Đông và quân Tào sử dụng sớm hơn, nhưng dầu hỏa của bọn họ không qua tinh luyện, không lợi hại bằng quân Giang Hạ.
Lúc này sắc trời đã tối, bất lợi cho việc đại chiến dưới nước, thủy quân Kinh Châu cũng dừng lại ở ngoài vài dặm, khi giằng co với thủy quân Giang Hạ, chủ thuyền thủy quân Kinh Châu - Trương Doãn lạnh lùng nhìn đội tàu của địch, kinh nghiệm của y phong phú, nhìn ra đối phương chỉ có hơn ba trăm thuyền chiến, liền đoán ra binh lực nhiều nhất chỉ năm sáu ngàn, mà mình có hai vạn thuỷ quân, tất nhiên là chiếm ưu thế tuyệt đối về số quân.
Lúc này, Biệt Bộ Tư Mã Phùng Nghị lo lắng trong lòng, liền tiến lên khuyên nhủ:
- Giáo Úy, vũ khí dầu hỏa của Giang Hạ lợi hại, gây bất lợi cho ta ở trên sông, tiểu nhân đề nghị đóng cửa chính thủy trại cự chiến, chờ lương thực của quân Giang Hạ hao hết, bọn họ tất phải lui binh.
Nếu Phùng Nghị khuyên Trương Doãn trước khi xuất binh, có lẽ Trương Doãn sẽ xem xét một chút, nhưng hiện tại đại quân đã đi ra, nếu rút quân về, sẽ ảnh hưởng lớn đến sĩ khí, Trương Doãn sao có thể nghe theo, y lắc đầu:
- Đã xuất binh, không đánh sao có thể lui?
- Nhưng hiện tại đã là hoàng hôn, vừa vặn có thể lấy cớ để lui binh.
Trương Doãn khoát tay chặn lại, không nhịn được nói:
- Không nên nói nữa, việc ta đã quyết định, không cho phản đối!
Phùng Nghị bất đắc dĩ, đành phải lui xuống, lúc này có binh lính hô to:
- Giáo Úy, thuyền địch ra trận rồi, chỉ có ba thuyền!
Trương Doãn vén màn nhìn ra xa, chỉ thấy ba thuyền trong hai ngàn chiến thuyền đá chạy nhanh từ đoàn chiến thuyền Giang Hạ, xếp thành chữ ngũ, đang chậm rãi tiến tới chỗ thủy quân Kinh Châu, đây có thể lý giải là một kiểu chiến đấu đơn độc dưới nước, nghĩa là chiến đấu với quy mô nhỏ.
Tình huống này thường là để thăm dò lẫn nhau, rất phổ biến trong chiến đấu ở đất liền, nhưng dưới nước cũng giống vậy, ngoài việc thăm dò, cũng sẽ xuất hiện một số tình huống đặc biệt, như hiện tại đã gần đến hoàng hôn, tiến hành đánh vào ban đêm cũng không hợp lý, hoặc là hai bên giằng co đến hừng đông, hoặc là tiến hành chiến đấu quy mô nhỏ, khích lệ tinh thần quân lính.
Một bên khiêu chiến, bên kia có thể không tiếp chiến, không quan tâm, nhưng trường hợp này ít hơn, bởi vì không nghênh chiến, để đối phương diễu võ dương oai trước đội ngũ của mình, sẽ bất lợi cho sĩ khí, nên thông thường đều tham gia nghênh chiến.
Trương Doãn lúc này nói với phó úy Trần Sóc:
- Trần Tướng quân có thể dẫn năm chiến thuyền nghênh chiến, cẩn thận dầu hỏa, cần phải đánh bại đối phương!
- Tuân lệnh!
Trần Sóc xuống thuyền lớn, đi trên thuyền nhỏ trong hai ngàn chiến thuyền đá, vẫy chỉ huy cờ, năm thuyền chạy nhanh ra cùng với hai ngàn chiến thuyền đá, nghênh chiến thuyền quân Giang Hạ.
Ba năm trước đây, khi Lưu Cảnh đến phía bắc Tương Dương, từng dùng dầu hỏa làm Trương Doãn bị thương, trận chiến ấy đã khắc sâu vào tiềm thức của Trương Doãn, khiến y ý thức được, dầu hỏa có tác dụng quan trọng thế nào trong thủy chiến, có lẽ chính bởi vì dầu hỏa của quân Giang Hạ, đã khiến Trương Doãn an tĩnh ba năm.
Không lâu sau đó y hay tin nơi sản xuất dầu mỏ, cũng phái người đi mua, nhưng chỉ mua được cực kỳ ít, dầu hỏa đã bị quân đội Giang Hạ trông coi nghiêm ngặt.
Nhưng năm trước, y lại học được phương pháp phòng cháy dầu từ dân bản xứ, phải dùng cát lấp vào, sau vài lần thử nghiệm, phương pháp này đã được xác lập.
Chính là trên bãi sông có nhiều đống cát vô cùng rẻ, đã làm cho Trương Doãn nổi lên lòng can cảm chặn lại chiến thuyền Giang Hạ, chỉ có điều không biết hạt cát xây gì đó, có thể chống bao lâu?
Trương Doãn nhìn chằm chằm năm chiến thuyền bày trận hình chim nhạn nhanh chóng chạy tới chỗ thủy quân Giang Hạ, trong lòng y không khỏi có chút lo lắng không yên, dù sao ba năm không có giao thủ, Giang Hạ có xuất ra vũ khí càng lợi hại hay không.
Kỳ thật đây cũng là nguyên nhân chủ yếu Trương Doãn quyết định nghênh chiến, y không hy vọng khi đang tiến hành chiến dịch quy mô lớn, Giang Hạ bỗng nhiên xuất ra vũ khí khiến y không thể chống đỡ, khiến y thất bại thảm hại.
Mà quân Giang Hạ cũng giống như thế, nếu nói quân Giang Hạ xuất chiến với quy mô nhỏ là một kiểu thăm dò, chi bằng nói đây là một lần thử nghiệm.
Dù sao quân Kinh Châu không phải quân Tào, là nguồn tài nguyên quý giá của Kinh Châu, Lưu Cảnh không muốn tiến hành một trận đánh lớn tiêu diệt.
Ba chiến thuyền Giang Hạ do Lý Tuấn dẫn đầu, bày trận chữ ‘Phẩm’ trên mặt sông, yên lặng chờ quân địch đến.
Lý Tuấn tay cầm một cây trường thương nặng ba mươi cân, võ nghệ của y tuy không quá giỏi, nhưng y suy nghĩ cẩn thận, làm việc thận trọng, hơn nữa năng lực Thống soái rất cao, lần này Lưu Cảnh dẫn y theo, chính là muốn y thủy chiến với quân Giang Hạ lần đầu.
Lý Tuấn biết rõ trọng trách mình nhận, trận chiến đầu tiên chỉ có thể thắng không thể bại, hai bên trống đánh ầm ầm rung động, nhưng trong lòng Lý Tuấn lại tỉnh táo lạ thường, y lớn tiếng quát lính nhìn ở xa:
- Khi nào đến năm trăm bước gọi ta!
Y lại quay đầu lại ra lệnh:
- Máy bắn đá chuẩn bị!
Chủ thuyền hai bên bắt đầu kéo sáu máy bắn đá loại nhỏ 'Kẽo kẹt!', quăng bùn lửa và hộp lửa trong túi quần, cái gọi là dầu trộn chất cháy nói cho dễ nghe, thực tế chính là đem trộn dầu hỏa và bùn đất thành bùn nhão, tăng độ bám dính của dầu hỏa.
Dùng vải đặt vào trong chậu, châm lửa để máy bắn đá ném ra, có thể dính vào buồm và thuyền trên vách đá, đây là phương pháp xử lý thủy quân nghĩ ra, rất có tính ứng dụng.
Mà thùng dầu trộn chất cháy chính là thùng đựng dầu hỏa, dùng máy bắn đá ném ra, vỡ vụn thuyền đối phương, mấy năm nay, quân Giang Hạ chắt lọc dầu hỏa, dầu hỏa của họ không còn sền sệt đen đặc như trước, mà là dầu hỏa trong màu vàng nhạt đã qua tinh luyện
Lúc này, lính ở trên cột buồm nhìn ra xa hô to:
- Lý tướng quân, chủ thuyền quân địch đã ở ngoài năm trăm bước!
Lý Tuấn lại lần nữa quát:
- Ngoài hai trăm bước gọi ta!
Y lại ra lệnh,
- Nỏ thủ chuẩn bị!
Trên chiến thuyền, hai bên mép thuyền lại xuất hiện thuỷ binh dày đặc, cầm cung tên, chăm chú nhìn vào thuyền lớn đang tiến gần.
- Tướng quân, đã đến hai trăm bước!
Lính trên cột buồm nhìn ra xa hô to.
Lý Tuấn đã sớm thấy rõ, hiện giờ chủ thuyền quân địch ra phía bên trái, khoảng cách không đủ hai trăm bước, mà đổi thành một chiếc thuyền chiến phía bên phải ước chừng ngoài bốn trăm bước, hiển nhiên là, chiến thuyền quân địch cho giáp công với hai cánh ta.
Chủ chiến thuyền Kinh Châu đã xuôi dòng đến ngoài trăm bước, có quân sĩ hô to:
- Thu buồm!
Buồm nhanh chóng hạ xuống, là bởi vì phòng đối phương dùng dầu hỏa đốt buồm, ba năm trước đây lửa thiêu cháy buồm đã cho bọn họ một bài học nhớ đời, tiến vào trong một trăm bước, nhất định phải thu buồm.
Đúng lúc này, chỉ nghe một tiếng 'Ầm!' vang lên, một viên đá tròn bắn ra từ chiến thuyền Kinh Châu, theo hình vòng cung, rơi xuống nước, tiên hạ thủ vi cường, chủ thuyền quân Kinh Châu đã dẫn đầu phát động tiến công, tên bắn ra như mưa rơi.
Trên sông lớn, chủ yếu dùng cung tên, cách nhau hơn một trăm bước, liền chính thức tiến vào phạm vi công kích, không chỉ có tên như mưa rơi, pháo đá trang bị trên thuyền lớn cũng đồng thời bắn ra đạn.
Đạn đá loại này nặng hơn mười cân, được mài vô cùng nhẵn nhụi, có thể bắn ra xa hơn trăm bước, có thể phá vỡ vách thuyền địch, tuy nhiên để có lực công phá lớn nhất, nhất định phải ở trong phạm vi sáu mươi bước, khi thủy quân Kinh Châu cướp đoạt ngựa giống, đánh chìm năm chiến thuyền hộ vệ Giang Hạ, là do dùng loại pháo đá này.
Lý Tuấn cũng không hạ lệnh phản kích, chiến thuyền của y dần dần tiếp cận thuyền địch, hai thuyền càng ngày càng gần, cách nhau không đến năm mươi bước.
Lúc này, một tiếng ‘Ầm’ thật lớn vang lên, một viên đạn đá đánh trúng vào mép thuyền, khiến mép thuyền hổng một chỗ, vụn gỗ văng khắp nơi, một tên lính sau mép thuyền trốn không kịp, đầu bị đạn đá đánh vỡ, ngã xuống đất.
Ngay sau đó lại là vài tiếng đụng vang, đạn đá đánh trúng vào vách thuyền, lúc này, trên cột buồm truyền đến một tiếng hét thảm, lính ẩn náu ở phía trên bị tên lạc bắn trúng, ngã từ trên cột cao ba tấc xuống, mũi miệng phun ra máu, chết thảm tại chỗ.
Quân Giang Hạ không nhận được mệnh lệnh tấn công, bị thuyền địch gắt gao chặn lại, nhất thời bị rơi vào thế bị động, Lý Tuấn thần sắc lạnh lùng, không chút nào bị tình thế nguy cấp trước mắt làm lung lay, nhưng vì để tránh cho chủ thuyền bị giáp công, một thuyền khác của Giang Hạ phải tiếp đón thuyền địch.
Chủ thuyền quân địch và quân Giang Hạ tạọ thành thế một đối một, hai thuyền cách nhau có hơn hai mươi bước, mắt thấy hai thuyền sắp chạm vào nhau, chủ chiến thuyền quân Kinh Châu chuyển hướng, xẹt qua bên cạnh quân địch, thời cơ Lý Tuấn chờ đợi đã đến, y liền hạ lệnh,
- Chuẩn bị xe bắn đá!
Bọn lính dùng đuốc đốt vào trong thùng đựng dầu trộn, ba cái máy bắn đá đồng thời bắn ra, ba thùng dầu được đốt cháy xẹt qua không trung, vọt tới thuyền chính của địch, lính hai bên thuyền kinh hô, cũng dừng bắn, ngửa đầu nhìn đạn lửa bay vụt đến.
Phó úy Trần Sóc thầm kêu một tiếng không ổn, bọn họ chính là sợ đối phương tấn công bằng dầu hỏa, quả nhiên là như vậy, y gấp giọng hô to:
- Mau chuẩn bị cát dập lửa!
Mười mấy tên lính ôm thùng cát từ trong khoang thuyền lao ra, lúc này thùng dầu trộn đã rơi xuống đất, một thùng bị bắn chệch rơi xuống sông, mà hai thùng khác lại nhắm trúng mục tiêu, một thùng dầu trộn rơi trên boong thuyền, cặn dầu tuôn ra, làm trên boong thuyền lửa cháy to, bọn lính đều lấy cát vùi vào lửa, luống cuống tay chân, lăn lộn loạn thành một bầy.
Mà một thùng dầu trộn khác rơi trúng vách thuyền, bùn nhão dính vào, lửa cháy bừng bừng đốt cháy vách thuyền, khói đặc cuồn cuộn, trên thuyền lập tức đại loạn, Trần Sóc gấp đến độ hô to:
- Đem mấy thứ trên vách đá vứt xuống!
Hơn mười binh lính căng vải bố áp sát tới vách thuyền bị cháy chải dải ra, định quét cặn dầu trên vách thuyền rơi xuống, lúc này, Lý Tuấn ra lệnh bắn tên, trên thuyền chiến quân Giang Hạ loạn tiễn bắn ra cùng một lúc, mũi tên bắn thẳng về phía thuyền địch, hơn mười tên lính đều bị bắn trúng, kêu thảm rớt xuống dưới sông.
Ngay sau đó, lại là ba thùng dầu trộn bắn tới, vách thuyền địch lại có một chỗ cháy, thùng dầu trộn liên tiếp rơi vào trên boong thuyền, vỡ ra, dầu hỏa chảy đầy thuyền, trên thuyền chiến đã thành một biển lửa.
Lý Tuấn lạnh lùng mỉm cười, đây chỉ là mới bắt đầu mà thôi, lúc này y cao giọng nói:
- Chuẩn bị phách can!