Tôi nghĩ chính vào lúc này cái mà Poirot gọi là yếu tố nhân sinh bắt đầu nhạt nhòa dần. Dường như vì trí óc không thể chịu đựng nổi toàn chuyện rùng rợn nên chúng tôi tạm thời không còn thiết tha gì đến cuộc sống bình thường nữa.

Tất cả chúng tôi đều cảm thấy không thể làm được gì cho tới khi bức thư thứ tư về địa điểm vụ giết người D được gửi đến. Không khí đợi chờ đó giải tỏa bớt căng thẳng.

Nhưng giờ đây những con chữ đánh máy nhảy nhót trên tờ giấy trắng cứng đơ xuất hiện khiến cho cuộc săn lùng lại trỗi dậy.

Thanh tra Crome từ Scotland Yard đến và khi anh ta vẫn còn ở đó thì Franklin Clarke và Megan Barnard bước vào.

Cô gái giải thích là vừa từ Bexhill lên.

“Tôi muốn hỏi anh Clark vài điều”.

Cô ấy có vẻ khá lo lắng nên quên cả việc xin lỗi và giải thích lý do của mình. Tôi chỉ nghe thông tin cô kể mà không thấy có gì quan trọng. Hiển nhiên bức thư đã chiếm toàn bộ tâm trí khiến tôi không còn để ý đến điều gì khác.

Tôi nghĩ Crome không hài lòng lắm khi thấy có nhiều bên tham gia vào vụ này. Anh ta bỗng dưng tỏ ra cực kỳ trịnh trọng và lấp lửng.

“Tôi sẽ lấy cái thư, ông Poirot ạ. Ông vui lòng làm một bản sao nhé...”

“Thôi, không cần đâu”.

Clarke hỏi: “Kế hoạch của anh thế nào, anh thanh tra?”

“Chúng tôi đã có một vài kế hoạch khá toàn diện, ông Clarke ạ”.

“Lần này chúng ta phải tóm được hắn”, Clarke nói. “Anh thanh tra à, tôi muốn báo anh biết chúng tôi vừa lập một nhóm riêng để xử lý vụ này. Một đội gồm những người có liên quan”.

Thanh tra Crome cố gắng vui vẻ trả lời: “Ồ, thế à?”

“Tôi đoán anh không để ý lắm đến những kẻ nghiệp dư phải không, thanh tra?”

“Chúng ta khó có sẵn nguồn hỗ trợ như thế này phải không, ông Clarke?”

“Chúng tôi có lý do riêng để làm thế - có còn hơn không”.

“Ồ, thế à?”

“Tôi đoán nhiệm vụ của anh cũng chẳng dễ dàng gì đâu, thanh tra ạ. Nói thật, tôi nghĩ có thể gã A B C lại thắng anh lần nữa”.

Tôi để ý thấy khi bị dồn vào thế bí, Crome thường phát biểu tràng giang đại hải.

Anh ta nói: “Tôi nghĩ công chúng sẽ không có gì phải chê những chuẩn bị của chúng ta lần này đâu ạ. Gã ngốc đó báo trước cho chúng ta một thời gian khá dài mà. Ngày 11 là tới thứ tư tuần sau cơ. Chúng ta có dư thời gian để sắp xếp một chiến dịch truyền thông trên báo chí. Doncaster sẽ được cảnh báo kỹ càng. Bất kỳ ai có tên bắt đầu bằng chữ D đều tự phòng bị - thế là tốt quá rồi còn gì. Ngoài ra, chúng tôi sẽ phái một đội cảnh sát lớn đến thị trấn đó. Việc sắp xếp này đã được sự đồng ý của tất cả các cảnh sát trưởng ở Anh. Tất cả mọi người ở Doncaster, cảnh sát cũng như dân thường, sẽ cùng nhau tìm bắt một người đàn ông - và nếu may mắn chúng ta sẽ tóm gọn hắn!”

Clarke nói khẽ:

“Có thể dễ nhận thấy anh không phải là người yêu thể thao rồi, thanh tra ạ”.

Crome trợn mắt nhìn anh ta.

“Ý ông là sao, ông Clarke?”

“Trời đất, anh không biết thứ tư tuần sau lễ hội St. Leger sẽ được tổ chức ở Doncaster à?”

Thanh tra Crome há hốc. Anh ta hết dám lặp lại cái cụm từ quen thuộc “Ồ, thế à?” của mình. Thay vào đó, anh ta nói:

“Đúng rồi. Vâng, sẽ làm cho vấn đề thêm phức tạp đây...”

“A B C không phải là thằng ngốc, cho dù hắn là một thằng điên”.

Tất cả mọi người đều im lặng trong giây lát, suy nghĩ về tình thế hiện tại. Đám đông ở trường đua - đám người Anh yêu thể thao và sôi nổi - rắc rối nối tiếp rắc rối.

Poirot lầm bầm:

“Cest ingénieux. Tout de même c’est bien imagine, ça”. [1]

Clarke nói: “Tôi tin rằng vụ giết người sẽ xảy ra ở trường đua - có lẽ trong lúc lễ hội Leger đang diễn ra”.

Trong phút chốc, lòng đam mê thể thao khiến trí óc của anh ta tràn ngập niềm vui...

Thanh tra Crome đứng dậy, cầm theo bức thư.

“Lễ hội St. Leger đúng là phiền phức thật”, anh ta thừa nhận. “Xui xẻo quá đi”.

Anh ta ra về. Tôi nghe có tiếng xì xào trước tiền sảnh. Một phút sau, Thora Grey bước vào.

Cô ấy nói vẻ lo lắng:

“Thanh tra bảo tôi là mới có thêm một bức thư nữa. Lần này là ở đâu ạ?”

Ngoài trời đang mưa. Thora Grey mặc một chiếc áo khoác đen, váy và khăn quàng bằng lông. Chiếc mũ nhỏ đội lệch trên mái tóc vàng óng ả.

Cô đi thẳng đến và nói với Franklin Clarke, bàn tay cô chạm vào cánh tay anh và đợi anh trả lời.

“Doncaster - vào ngày lễ St. Leger”.

Chúng tôi ngồi xuống bàn luận. Không hẹn mà chúng tôi đều có mặt đông đủ, nhưng lễ hội đua ngựa chắc chắn làm cho kế hoạch chúng tôi chuẩn bị trước đây trở nên phức tạp hơn.

Một cảm giác chán nản thoáng qua trong đầu tôi. Nói cho cùng nhóm sáu người này có thể làm được gì dù họ quan tâm đến vụ án nhiều đến đâu đi nữa? Sẽ có vô số cảnh sát chờ đợi và ở trong tình trạng báo động, họ sẽ canh gác tất cả những nơi mà tên giết người có khả năng sẽ xuất hiện. Thêm sáu cặp mắt nữa thì có thể giúp thêm gì chứ?

Như để trả lời cho câu hỏi trong đầu tôi, Poirot cất cao giọng, ông nói như một ông hiệu trưởng hay cha xứ giảng bài.

“Mes enfants [2], chúng ta không được phân tán sức mạnh của mình. Chúng ta phải xử lý vụ này có phương pháp và theo tư duy riêng của mỗi người. Để tìm ra sự thật chúng ta phải tìm kiếm từ bên trong chứ không phải từ bên ngoài. Mỗi người trong chúng ta phải tự hỏi mình rằng chúng ta biết gì về tên giết người? Chúng ta phải dựng lên một bức tranh tổng hợp về người đàn ông mà chúng ta sẽ tìm kiếm”.

“Chúng ta chẳng biết gì về hắn cả”, Thora Grey thở dài vô vọng.

“Không, không đâu cô gái ạ. Không đúng. Mỗi chúng ta đều biết một điều gì đó về hắn - nếu chúng ta biết được mình đã biết gì. Tôi tin cái chúng ta biết vẫn ở đó nếu chúng ta có thể nắm bắt được”.

Clarke lắc đầu.

“Chúng tôi chẳng biết gì cả - không biết hắn ta già hay trẻ, trắng hay đen! Không ai trong chúng ta từng thấy hắn hay nói chuyện với hắn! Chúng ta đã lật đi lật lại mọi thứ chúng ta biết rồi còn gì”.

“Chưa hẳn là tất cả đâu! Ví dụ cô Grey nói với chúng ta cô không thấy hay không nói chuyện với ai lạ vào ngày ngài Carmichael Clarke bị giết cả”.

Thora Grey gật đầu: “Đúng thế mà”.

“Thật không? Cô à, phu nhân Clarke kể với chúng tôi rằng từ cửa sổ phòng bà ấy đã thấy cô đứng nói chuyện với một người đàn ông ở cửa trước”.

“Bà ấy thấy tôi nói chuyện với một người lạ ư?” Cô gái có vẻ ngạc nhiên thật sự. Chắc hẳn vẻ trong trẻo và tinh khiết của cỏ chẳng có ẩn chứa điều gì không chân thật cả.

Cô gái lắc đầu.

“Phu nhân Clarke hẳn đã nhầm lẫn rồi. Tôi không hề - Ồ!”

Từ cảm thán đó đột nhiên vọt ra. Má cô ửng đỏ.

“Giờ thì tôi nhớ ra rồi! Tôi thật ngốc! Tôi quên mất chuyện đó. Nhưng chẳng quan trọng gì cả. Đó chỉ là người đàn ông đến bán bít tất - cựu chiến binh ấy mà. Họ lì lắm. Tôi phải đuổi ông ta đi đấy. Tôi đi ngang phòng khách thì ông ta đến ngay bậc cửa. Ông ta nói chuyện trực tiếp với tôi chứ không bấm chuông nhưng ông ta trông không có vẻ gì là người xấu. Tôi nghĩ đó là lý do vì sao tôi quên mất ông ấy”.

Poirot lắc lư người, hai tay ông vỗ vỗ vào đầu. Ông lẩm bẩm một mình vẻ dữ dội nên không ai dám nói gì mà chỉ nhìn chằm chằm vào ông.

Ông lầm bẩm: “Bít tất... bít tất... bít tất... bít tất... sắp ra rồi... bít tất.. bít tất... mô-ưp đó... đúng rồi... ba tháng trước... ngày hôm kia... và bây giờ. Trời ơi, tôi tìm ra rồi!”

Ông ngồi thẳng dậy và nhìn tôi vẻ tự hào.

“Ông nhớ không, Hastings? Andover. Ở cửa hàng đó. Chúng ta lên tầng trên. Trong phòng ngủ. Trên ghế. Có một đôi bít tất mới bằng vải lụa. Và bây giờ tôi biết hai hôm trước cái gì đã khiến tôi chú ý. Chính là cô...” ông quay sang Megan. “Cô bảo mẹ cô khóc vì bà mua cho em gái cô mấy đôi bít tất mới vào ngày vụ giết người xảy ra...”

Ông nhìn từng người một.

“Mọi người thấy không? Cùng một mô-típ xảy ra ba lần. Chúng ta không thể cho đó là sự trùng hợp được. Khi cô ấy nói tôi đã có linh cảm điều cô nói liên quan đến cái gì đó. Bây giờ thì tôi biết là cái gì rồi. Lời nói của bà Fowler - hàng xóm kế bên nhà bà Ascher. Rằng có mấy người hay đến nài nỉ để bán hàng và bà có nhắc đến bít tất. Cô hãy cho tôi biết có phải mẹ cô mua những đôi tất đó không phải ở cửa hàng mà từ người bán dạo đến tận nhà đúng không?”

“Vâng, vâng, đúng thế... Giờ tôi mới nhớ ra. Mẹ tôi nói bà thấy tội nghiệp mấy người đàn ông khốn khổ đó vì họ phải đi khắp nơi để bán cho được hàng”.

“Nhưng có liên quan gì chứ?” Franklin hỏi lớn. “Một người đàn ông bán bít tất chẳng nói lên được điều gì cả!”

“Các bạn ạ, tôi khẳng định đây không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên đâu. Ba vụ án - và cứ mỗi lần người đàn ông đó đi bán bít tất, ông ta cũng đi thám thính trước địa bàn”.

Ông xoay người sang Thora.

“A vous la parole! [3] Miêu tả người đàn ông này đi”.

Cô gái ngây người nhìn ông.

“Tôi không thể... Tôi không biết kể thế nào... Tôi nghĩ ông ấy có đeo kính và mặc một cái áo khoác đã sờn vai...”

“Mieux que ça, mademoiselle?” [4]

“Dáng ông ấy đứng hơi khòm... Tôi cũng không chắc lắm. Tôi không nhìn rõ mặt ông ta. Ông ta chẳng có gì đáng chú ý cả...”

Poirot nói vẻ nghiêm trọng:

“Cô nói đúng. Tất cả bí ẩn của các vụ giết người đều nằm ở những gì cô vừa miêu tả về kẻ giết người đó - vì thế không còn nghi ngờ gì nữa hắn ta chính là kẻ giết người! ‘Hắn ta không có gì đáng chú ý cả’. Đúng thế, không còn nghi ngờ gì nữa... cỏ đã miêu tả đúng tên giết người rồi đó!”

Chú thích:

[1] Tài thật. Hắn tưởng tượng quá giỏi.

[2] Các cháu ạ.

[3] Đến lượt cô nói rồi đó!

[4] Còn gì nữa không, thưa cô?