Vào một ngày cuối thu Phó Lan Quân ngồi trong văn phòng chấm bài tập cho học viên, bất ngờ Đào Chi đến tìm cô: “Tiểu thư mau về nhà đi ạ, trong nhà xảy ra chuyện lớn rồi!”
Vội vội vàng vàng chạy về nhà, chỉ thấy trong sân là cảnh tượng hỗn độn, mấy tên lính dắt dao trên eo đi tới đi lui, quản gia với gương mặt máu hòa lẫn nước mắt bẩn thỉu lấm lem chạy vồ tới: “Tiểu thư đã về, lão gia bị người ta đưa đi rồi, chúng nói ông ấy lén thông đồng với loạn đảng, hiện giờ đã bị bắt vào tù!”
Phó Lan Quân chết trân tại chỗ, tai ù cả đi.
Những lo lắng của Phó Vinh rốt cuộc cũng thành sự thật, bàn tay vô hình của triều Tuyên Thống tới nay rốt cuộc đã nắm lấy bím tóc của ông rồi!
Phó Lan Quân bước nhanh vào phòng khách, di nương gục xuống bàn bát tiên gào khóc. Bà đi theo Phó Vinh mười mấy năm, chưa bao giờ gặp loại chuyện thế này, cả người run lẩy bẩy không nói thành lời, chỉ biết khóc rống. Phó Lan Quân phải trấn an cả buổi, quản gia đứng bên cạnh báo cáo tình hình hôm nay.
Người bắt Phó Vinh không hề nghi ngờ là bên nha môn tuần phủ phái tới, một đám người hung thần ác sát trói Phó Vinh lại nói ông tư thông loạn đảng phạm vào đại tội mưu nghịch, phụng ý chỉ Nhiếp Chính Vương và mệnh lệnh tuần phủ đại nhân bắt ông về nha môn tuần phủ thẩm tra, đồng thời tịch thu mọi tài sản Phó gia. Phó Lan Quân đưa mắt nhìn bốn phía, tất cả vật phẩm quý giá trong nhà đều đã bị dán giấy niêm phong, quản gia lau nước mắt khóc lóc kể lể: “Tôi xin mãi người ta mới để tôi và di thái thái ở đây chờ cô về.”
Nếu Phó Lan Quân đã về rồi, người một nhà bọn họ sẽ bị đuổi ra khỏi ngôi nhà cao cửa rộng này. Phó Lan Quân đỡ di nương bước ra cổng lớn, cô quay đầu lại muốn nhìn kỹ lần cuối cùng, tòa nhà cao cao rường cột chạm trổ, là nơi che chở cô suốt hai mươi năm qua. Ở đây, cô lớn lên, trở thành một người gần như chẳng biết gì về nỗi khổ của nhân gian, chẳng hiểu gì là buồn vui của cuộc đời. Cha cô từng nói muốn cả đời vì cô mà ngăn mưa chắn gió, nhưng đến cùng cô vẫn phải bước vào trận gió mưa thảm sầu của nhân sinh.
Hiện giờ rường cột chạm trổ đã sụp, đại thụ che trời cũng đổ, có rét cắt da cắt thịt, cũng đành nghiến răng tự mình đứng lên.
Phó Lan Quân xoay người, đỡ di nương dứt khoát rời đi.
Ở cuối con phố dài dằng dặc cô gặp Cố Linh Dục, Cố Linh Dục đứng ở nơi đó lẳng lặng đợi cô. Mí mắt Phó Lan Quân run run, cô cụp mắt vờ như không thấy lướt ngang qua người hắn, chợt hắn vươn tay nắm lấy cổ tay cô, Phó Lan Quân buộc phải dừng lại.
Hắn cất giọng khô khốc: “Em muốn đi đâu?”
Đúng vậy, đi đâu? Hiện tại nhà đã bị thu, thân là con gái tội thần, người khác ngừa cô còn không kịp, cô đi đâu để được chốn an thân bây giờ?
Phó Lan Quân quay mặt đi chỗ khác không nhìn hắn, câu trả lời của cô cũng gượng gạo lạnh lùng: “Không nhọc anh lo lắng, tôi có nơi để đi.”
Cô tính tìm nhà trọ nào đó ở tạm, nhà trọ mở cửa đón khách chẳng bao giờ quan tâm người này có phải tội thần hay không, miễn sao có tiền là được. Tuy Phó gia bị niêm phong, tất cả tài sản bị kê biên và sung vào công quỹ nhưng Phó Lan Quân còn có chút tiền riêng, khốn lắm thì bán trang sức trên người đi, chắc mẩm cũng có thể trang trải chi tiêu trong một năm rưỡi.
Cố Linh Dục không buông tay: “Chuyện đến nước này em còn không chịu theo tôi về nhà ư?”
Phó Lan Quân khẽ cười, cúi đầu hỏi: “Anh không sợ bị liên lụy sao?”
Cả người Cố Linh Dục chấn động, thật lâu không nói gì. Thừa dịp hắn sững sờ Phó Lan Quân giơ tay thoát khỏi sự kiềm chế của hắn, cô lui về sau từng bước đỡ di nương tránh xa Cố Linh Dục: “Chuyện ly hôn tôi sẽ không thay đổi, nếu anh đồng ý thì hôm nay chúng ta có thể hủy bỏ quan hệ vợ chồng, hoặc là anh trực tiếp viết đơn ly hôn, tùy anh thôi. Tôi thuê phòng ở khách điếm Đông Lai phía trước đấy, chờ phóng thê thư* của anh, hoặc đơn ly hôn.”
*Giấy giải phóng cho vợ.
Nói xong câu đó cô rời đi, bước chân thoải mái nhẹ nhàng, lưng lại thẳng tắp cứng đờ.
Đi vào khách điếm Đông Lai, dùng ít tiền còn trong người thuê hai gian phòng, Phó Lan Quân, di nương và Đào Chi ở một gian, quản gia ở một gian. Phó Lan Quân bàn bạc với quản gia về chuyện của Phó Vinh cả buổi, giao hẹn ngày mai sẽ tới nhà lao nha môn tuần thủ thăm Phó Vinh. Lúc trở lại phòng mình thì thấy Đào Chi cứ lóng nga lóng ngóng.
Di nương bị bệnh, mồ hôi lạnh chảy ròng ròng, vừa trải qua cú sốc nặng nề, toàn thân bà nóng ran như khúc củi vừa rút ra khỏi bếp lò, Phó Lan Quân sốt sắng bảo Đào Chi đi nhờ tiểu nhị của điếm tìm giúp bác sĩ đến đây, chạy đôn chạy đáo cả ngày di nương mới uống được ngụm thuốc rồi ngủ thiếp đi.
Đào Chi đau lòng nhìn Phó Lan Quân: “Chẳng biết ngày tháng quái quỷ này còn kéo dài bao lâu nữa.”
Phó Lan Quân nghiêng mặt liếc nhìn mình trong gương, sắc mặt xám xịt suy nhược, đầu tóc rối tung, chưa bao giờ cô ở trong trạng thái chật vật đến thế. Cô khẽ nói với Đào Chi: “Đào Chi, lão gia phạm phải đại tội mưu nghịch, vô luận thật giả, cho dù cuối cùng lật lại bản án đi chăng nữa thì cũng chỉ có thể cáo lão về quê. Rất lâu trước đó lão gia đã lo lắng nói với chị rằng sau khi Nhiếp Chính Vương lên nắm quyền thì chỉ sợ cuộc sống sau này không yên ổn được nữa, lần này thế tới rào rạt, chỉ sợ không thuận theo chúng ta. Cuộc sống tốt đẹp trước kia e rằng sẽ mãi mãi không còn đường trở lại, nếu em bằng lòng chịu khổ thì đi theo chị, hễ chị có miếng ăn nhất định không để em chịu đói, nhưng nếu em không muốn chịu khó chịu cực, tình nghĩa chủ tớ của chúng ta đành đến đây thôi, em hãy đi tìm một nhà chủ khác tốt hơn, vui vẻ sống nốt phần đời còn lại.”
Đào Chi quỳ phịch xuống đất: “Tiểu thư nói gì thế ạ, từ năm tám tuổi em được bán vào Phó gia, mấy năm nay theo chân lão gia tiểu thư vào Nam ra Bắc, Phó gia chính là nhà của em, nơi có tiểu thư là nơi em quay về.”
Lòng Phó Lan Quân ấm áp dễ chịu, cô nắm tay Đào Chi đỡ dậy: “Đã như vậy, từ giờ ta sẽ cùng sánh vai nhau vượt qua cửa ải khó khăn này.”
Đào Chi “dạ” một tiếng rồi gật đầu thật mạnh, lúc lâu sau cô ấy do dự hỏi Phó Lan Quân: “Tiểu thư, em không hiểu tại sao đến bây giờ cô vẫn không chịu đi cùng cô gia, chuyện lão gia sợ là chỉ có cô gia mới có thể giúp được.Phó Lan Quân ngoảnh mặt sang chỗ khác, giọng điệu vô hạn thê lương: “Anh ấy không giúp được. Lần này chuyện lão gia xảy ra quá đột ngột không có dấu hiệu báo trước, Nhiếp Chính Vương bên kia trực tiếp hạ lệnh xét nhà, có thể thấy bọn họ đã mưu tính từ lâu, quyết tâm đẩy lão gia vào chỗ chết. Hiện giờ ai lớn nhất Đại Thanh này? Chẳng phải tiểu hoàng đế ngồi trên ngai vàng bập bẹ tập nói kia, mà chính là cha của tiểu hoàng đế - đương kim Nhiếp Chính Vương. Người nắm quyền muốn mạng của em giống như Diêm Vương muốn em chết, đâu ra chuyện cò kè mặc cả đường sống. Cố Linh Dục chẳng qua chỉ là quản đới nho nhỏ của tân quân, à không, giờ đây ngay cả quản đới cũng không tới, chỉ là đội quan thấp cổ bé họng, hắn có thể làm gì? Có thể tự bảo vệ mình đã là vận may trời ban rồi.”
Đào Chi bừng tỉnh đại ngộ: “Hóa ra tiểu thư sợ cô gia bị liên lụy, vậy vừa rồi tiểu thư nói mấy lời khó nghe thế…”
Phó Lan Quân thản nhiên trả lời: “Lời hay vô dụng, có nói chỉ càng thêm đau lòng, ngủ đi, ngày mai còn phải vào tỉnh.”
Hôm sau trời còn chưa sáng tỏ Phó Lan Quân đã cùng quản gia vào tỉnh đến nhà lao nha môn tuần phủ, Đào Chi ở lại khách điếm chăm sóc di nương.
Đừng ngoài nhà lao, lòng Phó Lan Quân trăm mối ngổn ngang. Một nơi quen thuộc, cực kỳ quen thuộc, hơn một năm nay cô thường xuyên lui tới nơi đây, nơi từng giam giữ Tề Vân Sơn, Nam Gia Mộc, Dực Chẩn… Hiện tại, đến phiên cha của cô.
Quản gia ra sức thương lượng với ngục tốt, ngọt nhạt mềm mỏng nói bã bọt mép, còn lấy cả bạc ra, vậy mà mặt quản ngục vẫn lạnh như tiền. Cuối cùng quản gia cúi đầu chán nản quay lại: “Không được rồi, bọn họ nói lão gia tội ác tày trời, cấp trên hạ lệnh nghiêm, trước khi tam đường hội thẩm* không cho bất cứ kẻ nào vào thăm hỏi.”
*Ba người tham gia thụ lý một vụ án.
Ông lại an ủi Phó Lan Quân: “Tiểu thư yên tâm, quản ngục trong đây từng làm việc trong nhà lao nha môn tri phủ, vừa rồi tôi có cho hắn mấy đồng bạc, hắn đồng ý sẽ chăm sóc tốt cho lão gia.”
Phó Lan Quân gật đầu hồn bay phách lạc đi về, vừa mới lên đường cái thì vô tình đụng phải người ta.
Người bị đụng kia chẳng hề sợ hãi mà còn vỗ tay kêu to cười ha hả, Phó Lan Quân nhìn kỹ thì giật mình, người nọ chính là Tiêu Giảo!
Lần trước cô gặp Tiêu Giảo là vào mùa đông năm ngoái, lúc loan tin đại xá Tiêu Giảo điên rồi, cô phái người muốn đưa Tiêu Giảo về nhà trông nom, ai ngờ từ đó cô ấy biến mất khỏi Ninh An, hóa ra là chạy tới nơi này. Phó Lan Quân tiến lên cầm tay cô ấy: “Chị A Giảo…”
Tiêu Giảo ngây ngẩn, cô ấy nghiêng đầu nhìn Phó Lan Quân, gương mặt bẩn thỉu dại ra. Đúng là chưa hết điên, lòng Phó Lan Quân quặn thắt, cô cố gắng nở một nụ cười mình tự cho là tươi tắn: “Chị không biết em sao? Em là Phó Lan Quân đây.”
Nghe được ba chữ “Phó Lan Quân”, Tiêu Giảo như khôi phục tinh thần, cô ấy đứng thẳng lên nhìn Phó Lan Quân cố gắng nhận rõ cô, đôi mắt tựa hồ cũng trở nên trấn tĩnh, miệng lặp đi lặp lại mấy lần cái tên “Phó Lan Quân”, mỗi một lần lặp lại là ánh mắt rõ ràng hơn một chút, cô ấy cất giọng hỏi: “Cô đến đây làm gì?”
Phó Lan Quân thành thật trả lời: “Cha em ở trong kia.”
Tiêu Giảo sững sờ, một hồi sau cô ấy đập tay ngoác miệng cười: “Đến lượt cha cô, đến lượt cha cô! Tề Vân Sơn, Nam Gia Mộc, Dực Chẩn, giờ đến lượt cha cô!”
Cô ấy dần chạy khuất đằng xa, Phó Lan Quân đứng chôn chân tại chỗ, mặt trời chiếu rọi xuống đỉnh đầu mà cô chỉ cảm thấy khắp người lạnh toát. Cô nhớ lại thật lâu trước kia, có một lần Tiêu Giảo cầu cứu Cố Linh Dục cứu Tề Vân Sơn nhưng bị từ chối, cô ấy đã nói với cô rằng: “Cô cho rằng Tề Vân Sơn đã là người cuối cùng rồi chắc?”
Lấy quan hệ giữa Cố Linh Dục và Tề Vân Sơn, Tề Vân Sơn xảy ra chuyện hắn còn khoanh tay đứng nhìn, ngày sau người khác gặp chuyện không may, hắn sẽ chìa tay giúp đỡ ư?
Gió nổi từng cơn, Phó Lan Quân nhịn không được ôm lấy cánh tay, cảm nhận cơ thể mình đang run lên bần bật.
Lúc trước cô nói với Đào Chi rằng không tìm Cố Linh Dục hỗ trợ là vì sợ liên lụy đến hắn. Lời này cố nhiên không phải giả dối, nhưng thực ra cô càng sợ hắn sẽ khước từ cô. Hắn sẽ làm vậy sao? Ai biết? Nhưng một khi hắn mở miệng từ chối, đối với cô mà nói đó có khác nào vực sâu vạn kiếp bất phục, cho dù biết hắn bất lực trong những vấn đề như vậy, nhưng cô thừa nhận cô không chịu nổi lời cự tuyệt của hắn.
Đại án mưu nghịch của Phó Vinh đúng là được cấp trên coi trọng, rất nhanh triều đình đã phái đại thần khâm sai tới cùng tam ti hội thẩm* xử lý án Phó Vinh.
*Tam ti hội thẩm: Chế độ xét xử thời xưa của Trung Quốc, “tam ti” là ba cơ quan tư pháp trung ương chủ yếu, gọi là “tam pháp ti”. Tam pháp ti của thời Thanh là Bộ Hình, Đại Lý Tự, Đô Sát Viện.
Y như dự đoán của Phó Lan Quân, Diệp Tế Châu một lòng muốn ép Phó Vinh vào ngõ cụt, các hạng “chứng cứ phạm tội” vơ vét vô cùng đầy đủ, bên trong thậm chí còn có cả thư lui tới của Phó Vinh và cách mạng đảng, đối với những thứ này Phó Vinh không cãi lại, mà khiến Phó Lan Quân khiếp sợ hơn cả đó là, lần thẩm tra xử lý này còn dính líu vào bản án cũ năm xưa.
Bản án cũ ấy là về Tề Vân Sơn.
Tề Vân Sơn chết bất đắc kỳ tử trong ngục trước ngày thu quyết* vào khoảng thời gian Diệp Tế Châu về kinh phụng dưỡng mẹ già, lúc ấy đã đưa ra nhận định kết án. Giờ lại bị đào lên, bởi có tên ngục tốt trực ban ngày hôm đó xuất hiện làm nhân chứng, nói cái chết của Tề Vân Sơn không phải cái chết bình thường mà là bị hạ độc, kẻ chủ mưu đứng sau tất cả chính là Phó Vinh!
*Thu quyết: Việc thi hành án tử hình thời xưa nói chung là vào mùa thu và mùa đông, điều này liên quan đến quan niệm thần quyền của người xưa, tức là thuận theo ý trời. Mùa xuân và mùa hạ là mùa sinh sôi nảy nở của vạn vật, còn mùa thu và mùa đông là mùa cây cối khô héo, tượng trưng cho sự chết chóc. Hành vi của con người, bao gồm cả hoạt động chính trị, phải phù hợp với thiên thời, nếu không sẽ bị thần linh trừng phạt. Hoàng đế là con trời càng phải tuân theo ý trời, hành sự theo thiên thời. Xử lý phạm nhân cũng là như thế.
Thế nên vụ án đã được mở rộng ra việc năm đó tại sao Phó Vinh phải chó cùng rứt giậu giết tử tù bằng thuốc độc, cuối cùng cấp trên đi đến kết luận: Tề Vân Sơn quả thật đã nghe Phó Vinh xúi giục ám sát Diệp Tế Châu, sau khi kế hoạch không thành Phó Vinh sợ đêm dài lắm mộng nên mới giết người diệt khẩu.
Vụ án này càng làm chiếc mũ loạn đảng chụp lên đầu Phó Vinh mỗi lúc một nặng hơn. Tam ti hội thẩm chấm dứt, đại tội mưu nghịch của Phó Vinh như ván đã đóng thuyền, tịch biên mọi gia sản, tội chết khó miễn.
Ra khỏi nha môn tuần phủ, bên ngoài ánh nắng chói chang hừng hực như nướng, người Phó Lan Quân lảo đảo không vững, nhoáng một cái đã ngã nhào xuống đất.
Lúc tỉnh lại, dường như cô đã trải qua cả mấy đời.
Trên đầu là tấm màn đỏ, bên cạnh là Cố Linh Dục, tất cả hệt như lần đầu tiên cô bước vào Cố gia của nhiều năm về trước. Khi đó cô vẫn còn là thiếu nữ trong tim chỉ có mỗi mình Nam Gia Mộc, nổi giận đùng đùng đi tìm người thay lòng đổi dạ nhưng kết cục là khóc lóc quay về, bị xe kéo quẳng ở cổng lớn Cố gia hôn mê bất tỉnh, được Cố Linh Dục khi đó chưa phải chồng cô nhặt về nhà. Hiện tại cô là con gái tội thần hai bàn tay trắng, hay tin cha bị chém đầu, bi thương quá độ té xỉu trước nha môn tuần phủ, lại được Cố Linh Dục nhặt về nhà.
Cố Linh Dục ngồi bên giường nhìn cô, người mặc trường sam mặt mũi dịu dàng, Phó Lan Quân hy vọng biết bao những gì vừa xảy ra chỉ là một cơn ác mộng, bây giờ tỉnh mộng, cô vẫn là thiên kim tri phủ vô ưu vô lo không biết việc đời, đứng dậy cãi nhau mấy câu với người trước mặt, chạy về nha môn tri phủ đi, cha vẫn còn ở đó, uống trà phe phẩy quạt hương bồ đánh cờ với quản gia, phong thái thong thả tự đắc, hỉ thước đầu cành nghịch hạnh hoa, sức sống tràn trề.
Nhưng cô biết, tất thảy là điều không thể.
Phó Lan Quân cựa quậy đứng dậy, Cố Linh Dục đè cô lại: “Em yếu lắm, phải nằm nghỉ nhiều mới được.”
Phó Lan Quân giãy khỏi tay hắn tự mình xuống giường: “Cảm ơn, tôi phải về chăm sóc dì.”
Hai chân cô vừa chạm đất Cố Linh Dục đã không do dự tiến lên ôm cô đặt lên giường, một tay hắn kéo chăn bông lên đắp kín người cô: “Tôi đã sai người đi đón dì rồi, em không phải lo.”
Đang nói thì cửa bị đẩy ra kêu tiếng “kẽo kẹt”, Đào Chi đỡ di nương bước tới.
Di nương run rẩy ngồi ở mép giường, Cố Linh Dục đứng bên nói: “Thầy thuốc có khám qua cho dì, bệnh của dì cần tĩnh dưỡng, khách điếm Đông Lai kia nhiều người ồn ào không thích hợp để dưỡng bệnh nên tôi tự đón dì qua đây.”
Phó Lan Quân nhìn kỹ di nương, chẳng đầy một tháng mà nửa mái đầu đã bạc trắng tóc, khuôn mặt vốn được bảo dưỡng tỉ mỉ mất hết vẻ phấn son rực rỡ ngày xưa, cả người tiều tùy như già đi chục tuổi, thần sắc phờ phạc xanh xao, đâu còn là di nương xinh đẹp quyến rũ của quá khứ? Phó Lan Quân thấy lòng chua xót, không tự nhiên quay sang nói lời cảm tạ gượng gạo với Cố Linh Dục: “Chờ dì hết bệnh chúng ta sẽ đi ngay, làm phiền rồi.”
Cố Linh Dục gật đầu rồi đi ra ngoài, di nương vuốt ve gò má Phó Lan Quân: “Mấy ngày nay vất vả cho con quá.”
Di nương cúi đầu rơi lệ: “Cha con luôn nói chỉ hy vọng cả đời này của con đều bình an phú quý, chẳng ngờ rằng kết quả phải để con ngậm đắng nuốt cay.”
Phó Lan Quân nghe mà sống mũi cay xè, cô dỗ dành di nương: “Đừng nói như vậy.”
Bà nắm lấy tay cô: “Con nghe lời dì, hòa giải với cô gia đi. Giờ không cứu lão gia về được, nhà cũng mất, con gái con đứa như con nếu rời nhà chồng biết sống thế nào đây. Cô gia đã không chê bai nhà chúng ta thì chi bằng nhân cơ hội tái hợp, nửa đời sau con có nơi nương tựa, cho dù dì có chết cũng có thể an tâm nhắm mắt, không thẹn với một tiếng dì con gọi mười mấy năm.”
Phó Lan Quân quay đầu không nói gì,
Cô nhìn ngoài cửa sổ, trời bắt đầu đổ tuyết, đây là trận tuyết đầu tiên của năm nay nhỉ?
Cũng sắp đến tết rồi.
(còn tiếp)